Overige drugs – actuele situatie in Europa (Europees Drugsrapport 2025)
Naast de bekendere stoffen die op de illegale drugsmarkten beschikbaar zijn, wordt in Europa ook nog een aantal andere stoffen met hallucinogene, verdovende, dissociatieve of sedatieve eigenschappen gebruikt, waaronder LSD (lyserginezuurdiëthylamide), hallucinogene paddenstoelen, ketamine, GHB (gamma-hydroxyboterzuur) en distikstofoxide. Op deze pagina vindt u de meest recente analyse van de situatie omtrent deze stoffen in Europa, waaronder inbeslagnames, prevalentie en gebruikspatronen, aanmeldingen voor behandeling, schadelijke gevolgen en meer.
Deze pagina maakt deel uit van het Europees Drugsrapport 2025, het jaarlijkse overzicht van het EUDA over de drugssituatie in Europa.
Voor het laatst bijgewerkt op: 5 juni 2025
Minder vaak gebruikte middelen vergroten de complexiteit van de drugsmarkt en de gezondheidsrisico’s
Naast de beter bekende illegale stoffen die op drugsmarkten beschikbaar zijn, wordt in Europa ook een aantal andere drugs met stimulerende, hallucinogene, verdovende, dissociatieve of sedatieve eigenschappen gebruikt, waaronder qat-bladeren (van de plant Catha edulis), LSD (lyserginezuurdiëthylamide), hallucinogene paddenstoelen, ketamine, GHB (gamma-hydroxyboterzuur) en distikstofoxide. Een aantal van deze stoffen lijkt in sommige landen, steden of specifieke populaties ingeburgerd te zijn, hoewel hun relatieve prevalentie in vergelijking met een aantal andere, beter bekende illegale drugs over het algemeen laag kan blijven. Om uiteenlopende methodologische en historische redenen presteren onze huidige monitoringsbenaderingen echter vaak slecht bij het vaststellen van patronen en trends in het gebruik van deze minder bekende stoffen. Dit maakt het moeilijk om met vertrouwen opmerkingen te maken over de prevalentie van het gebruik en de daarmee samenhangende schade.
Een bredere beschikbaarheid van ketamine brengt risico op meer schade met zich mee
In de Europese Unie is ketamine een toegelaten geneesmiddel dat voornamelijk voor anesthesie wordt gebruikt. Hierop kunnen op nationaal niveau echter verschillende wettelijke controles van toepassing zijn, zoals wetgeving inzake gecontroleerde drugs of wetgeving inzake geneesmiddelen. Deze verschillende juridische status is een van meerdere factoren die het monitoren van de beschikbaarheid van ketamine problematisch maken. Desondanks geven een aantal indicatoren aanwijzingen dat ketamine in toenemende mate beschikbaar lijkt te zijn op de drugsmarkt in de EU.
In 2023 werd ketamine, voornamelijk in poedervorm, in de hele Europese Unie in beslag genomen, maar vaker in Spanje en in grotere hoeveelheden in Nederland, goed voor bijna drie kwart van de gemelde hoeveelheid. Aangenomen wordt dat het grootste deel van de in Europa in beslag genomen ketamine afkomstig is uit India. De drug wordt waarschijnlijk in grote hoeveelheden ingevoerd in EU-lidstaten met minder strenge wettelijke controles en wordt vervolgens zowel binnen als buiten de Europese Unie gedistribueerd. Uit de beschikbare informatie blijkt dat de productie van de drug in Europa beperkt blijft. Aangezien ketamine zowel in de menselijke geneeskunde als in de diergeneeskunde als anestheticum wordt gebruikt, en als esketamine voor behandelingsresistente depressie, blijft de diefstal van en het oneigenlijke gebruik ervan voor andere dan de legitieme doeleinden een punt van zorg.
Over het geheel genomen zijn er aanwijzingen dat ketamine waarschijnlijk consistent beschikbaar is op sommige nationale drugsmarkten en in sommige settings mogelijk een vaste voorkeursdrug is geworden. Er wordt ook gemeld dat het middel wordt gebruikt in combinatie met andere middelen, zoals alcohol en diverse stimulerende middelen. In Ierland is bijvoorbeeld op muziekfestivals vastgesteld dat cocaïne en ketamine doelbewust werden gemengd, waarbij in 2022 en 2023 met ketamine verband houdende medische incidenten hebben plaatsgevonden. In 2023 meldden de spoedafdelingen van Euro-DEN sentinel-ziekenhuizen in Europa dat cocaïne de stof was die het vaakst werd gemeld in combinatie met ketamine bij gevallen van acute toxiciteit. Ketamine wordt gewoonlijk gesnoven, maar kan ook worden geïnjecteerd en is in verband gebracht met verschillende dosisafhankelijke acute en chronische schadelijke gevolgen, waaronder neurologische en cardiovasculaire toxiciteit, geestelijke gezondheidsproblemen, zoals depressie, en urologische complicaties, zoals schade aan de blaas als gevolg van intensief gebruik of de aanwezigheid van versnijdingsstoffen. In het licht van de uitdagingen voor de gezondheidszorgstelsels die voortvloeien uit het toenemende episodische gebruik van de drug, werd in 2024 in een Nederlands onderzoek opgeroepen tot opname van de drug in standaard toxicologische screenings om de diagnose te verbeteren.
Ketamine kan ook aan andere drugsmengsels worden toegevoegd, waaronder MDMA-poeders, waardoor onbedoeld gebruik mogelijk een probleem wordt. Ketamine is ook aangetroffen in mengsels die werden verkocht als “roze cocaïne” of “tucibi”, dat doorgaans mengsels zijn van ketamine, MDMA en een derde stof (zoals cocaïne, amfetaminen of nieuwe psychoactieve stoffen). Mengsels die als “roze cocaïne” of “tucibi” worden verkocht, bevatten waarschijnlijk niet de synthetische drug 2C-B, die soms wordt verward met “tucibi” doordat de namen (in het Engels) een fonetische gelijkenis hebben. In 2024 meldden ten minste drie landen de ontdekking van “tucibi” of “roze cocaïne” aan de databank van het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing inzake nieuwe drugs, waarbij de meeste gevallen door Spanje en Italië werden gemeld. De stof wordt doorgaans in beslag genomen in poedervorm en wordt gekenmerkt door zijn roze kleur en een zoete geur afkomstig van levensmiddelenkleurstof. In 2023 ontdekte de Nederlandse politie verschillende meng- en verwerkingsfaciliteiten voor de productie van “roze cocaïne”. Bovendien werden ten minste twee criminele netwerken die “tucibi”-mengsels vanuit Spanje naar bestemmingen buiten de EU smokkelden, ontmanteld door rechtshandhavingsoperaties.
Het aantal cliënten dat naar verluidt wordt behandeld voor problemen in verband met het gebruik van ketamine, blijft laag. Het is echter gestegen van ongeveer 300 gerapporteerde gevallen in 2018 tot 1 380 in 2023, en meer dan verdubbeld tussen 2022 en 2023. De meeste van deze gevallen worden door zes landen gemeld. Dit kan wijzen op de grotere beschikbaarheid van ketamine in sommige delen van Europa en het potentiële gebrek aan behandelopties die geschikt zijn voor deze opkomende populatie elders. Bovendien is het niet waarschijnlijk dat al degenen die gezondheidsproblemen ondervinden die verband houden met deze drug in deze dataset worden opgenomen. Zo zijn over het geheel genomen personen die urologische problemen hebben ontwikkeld mogelijk slecht in beeld. In dit verband valt op dat Nederland klinieken heeft opgericht die gespecialiseerd zijn in de behandeling van patiënten met urologische problemen die het gevolg zijn van chronisch, intensief gebruik van ketamine.
Gebruik van stikstofoxide blijft in sommige EU-lidstaten een punt van zorg.
Distikstofmonoxide, algemeen bekend als lachgas, wordt in verband gebracht met verschillende gezondheidsproblemen, waaronder vergiftigingen, brandwonden en longletsels en, in sommige gevallen van langdurige blootstelling, neurotoxiciteit door vitamine B12-deficiëntie. Er is echter een discussie gaande over de mate waarin deze stof verband houdt met negatieve gezondheidsrisico’s, met name bij episodische gebruikers. Gezien de kennelijk toenemende populariteit bij jongeren is dit duidelijk toch een belangrijk gebied voor verder onderzoek en monitoring. In sommige Europese steden zijn afgedankte lachgascilinders en -patronen een relatief gemeengoed geworden en in sommige landen zijn weggegooide kleinere patronen van roestvrij staal al als een drugsafvalprobleem aangemerkt. Uit een in 2022 gepubliceerde evaluatie van het EMCDDA is gebleken dat in een aantal EU-lidstaten, waaronder Denemarken, Ierland, Frankrijk, Litouwen, Nederland en Portugal, aanwijzingen zijn gevonden voor een toename van de beschikbaarheid en het recreatieve of episodische gebruik van distikstofoxide. Recentere gegevens uit sommige van deze landen, met name Nederland, wijzen erop dat het gebruik van distikstofoxide sindsdien is gedaald. De drug is toegankelijker en goedkoper geworden, online verkrijgbaar en steeds meer beschikbaar in grotere gasflessen voor recreatief gebruik. Cilinders met een hoog volume kunnen echter ook het risico op longschade vergroten, als gevolg van de hogere druk van de inhoud ervan. In het algemeen wordt gemeld dat inhalatie rechtstreeks vanuit gasflessen gepaard gaat met een hoger risico op schade. Lachgas wordt voor verschillende commerciële doeleinden gebruikt, bijvoorbeeld in de cateringsector. De regelgeving voor de verkoop en het gebruik van dit middel verschilt van land tot land, waarbij het gas in sommige landen legaal beschikbaar is voor verkoop. Verschillende EU-lidstaten, waaronder Denemarken, Frankrijk, Litouwen, Nederland en Portugal, hebben de beschikbaarheid van distikstofoxide de afgelopen jaren beperkt. Er is beperkte beoordelingsinformatie over de effectiviteit van wetgevings- of andere benaderingen om de toegang tot distikstofoxide te beperken.
Vergiftigingsrisico’s in verband met nieuwe benzodiazepinen blijven een uitdaging
Slapeloosheid en angst behoren tot de aandoeningen die worden behandeld door artsen met benzodiazepinen, aangezien deze middelen een dempend effect hebben op het centrale zenuwstelsel. Er bestaat echter in Europa een markt voor nieuwe en illegale benzodiazepinen, die in sommige gevallen door criminele netwerken worden geproduceerd. Niet-gecontroleerde en nieuwe benzodiazepinen zijn ook nog steeds beschikbaar in meer dan twee derde van de Europese landen, maar er zouden, opnieuw, geavanceerdere benaderingen van de monitoring nodig zijn om met vertrouwen uitspraken te kunnen doen over de omvang van het gebruik ervan. Niettemin zijn er signalen dat deze stoffen belangrijke gevolgen voor de gezondheid kunnen hebben, vooral wanneer ze in combinatie met andere drugs worden gebruikt. Een belangrijke uitdaging is dat het schijnbaar legitieme uiterlijk van namaakgeneesmiddelen mogelijk een vals gevoel van veiligheid bij de consument kan creëren met betrekking tot het gebruik ervan (zie figuur 8.1). In sommige landen worden benzodiazepinen nog steeds in verband gebracht met uitbraken van vergiftigingen en overdoses, die snel kunnen escaleren en waarbij kwetsbare populaties mogelijk een onevenredig hoog risico lopen. In 2024 waren er in Ierland bijvoorbeeld drie uitbraken van vergiftigingen en overdoses in gevangenissen. De eerste twee hiervan betroffen zeer krachtige nitazene opioïden die verkeerd waren verkocht als heroïne en benzodiazepinen. Het derde incident betrof een nieuwe benzodiazepine, clobromazolam. Overdoses van nieuwe synthetische opioïden kunnen met naloxon worden gekeerd. Voor overdoses van benzodiazepinen kan dat echter niet en kan in sommige gevallen, na beoordeling door eerstehulpverleners, ziekenhuisopname noodzakelijk zijn, zoals in Ierland het geval was. De Ierse Health Service Executive en de Irish Prison Service hebben waarschuwingsberichten gestuurd over de verspreiding van deze drugs (zie Schadebeperking – actuele situatie in Europa). Ze zijn vaak erg goedkoop en kunnen ook door jongeren in combinatie met alcohol worden gebruikt, wat soms leidt tot potentieel ernstige gezondheidsreacties of afwijkend gedrag. Benzodiazepinen zijn ook in verband gebracht met sterfgevallen door een overdosis onder mensen die opioïden gebruiken. Doordat er een gebrek is aan toxicologische informatie, wordt de rol van benzodiazepinen bij opioïdegerelateerde sterfte momenteel onvoldoende begrepen. Tussen 2007 en 2024 werden in totaal 38 nieuwe benzodiazepinen gemeld aan het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing (figuur 8.2), waarvan er 19 in 2023 op de drugsmarkt verschenen in 22 EU-lidstaten, Noorwegen en Turkije (zie Nieuwe psychoactieve stoffen – actuele situatie in Europa). In de eerste helft van 2024 werd in drie EU-lidstaten een beperkt aantal nieuwe benzodiazepinen geanalyseerd door drugscontrolediensten. Tenzij deze diensten geïntegreerd zijn in een drugsgebruiksruimte, worden ze doorgaans niet gebruikt door meer gemarginaliseerde subgroepen van drugsgebruikers. Ze worden in plaats daarvan vaker gebruikt door mensen die episodisch drugs gebruiken, vaak in het uitgaansleven en op muziekevenementen. Voortdurend toezicht op de stoffen die op de drugsmarkten verschijnen, kan helpen om snel gevaarlijke partijen drugs te identificeren en er adequaat op te reageren. Het systeem voor vroegtijdige waarschuwing van het EUDA blijft in dit verband een essentiële hulpbron.
Bron: HSE Emerging Drug Trends Laboratory.
Toenemende belangstelling voor mogelijke therapeutische toepassingen van psychedelica roept vragen op over gezondheid en regelgeving
De publieke en klinische belangstelling voor psychedelica blijft toenemen, met name wat betreft de mogelijke therapeutische toepassingen ervan. Het onderzoek naar therapieën met middelen als psilocybine, MDMA, DMT en LSD voor moeilijk te behandelen neuropsychiatrische aandoeningen, zoals posttraumatische stressstoornis en behandelingsresistente depressie, vordert snel. Er hebben zich ook enkele ontwikkelingen voorgedaan met betrekking tot de financiering van proeven met psychedelica in de Europese Unie. In Tsjechië bijvoorbeeld is in het drugsactieplan 2023-2025 financiering geoormerkt voor onderzoek met psychedelica in verslavingsbehandeling. Op EU-niveau kende het Horizon Europa-programma begin 2024 6,5 miljoen EUR aan financiering toe voor onderzoek op het gebied van psychedelische therapie voor behandelingsresistente psychische stoornissen in de palliatieve zorg. Hoewel sommige psychedelica veelbelovend zijn gebleken in het verlichten van specifieke symptomen die geassocieerd worden met deze stoornissen, blijft generaliseren op dit gebied moeilijk. Dit komt deels vanwege het grote aantal onderzochte middelen en deels vanwege het brede scala aan aandoeningen dat wordt onderzocht.
In sommige rechtsgebieden buiten de Europese Unie is een begin gemaakt met de regulering van het gebruik van psychedelica voor medische en therapeutische doeleinden, wat aanzienlijke commerciële belangen met zich meebrengt. Tegelijkertijd blijkt uit de beschikbare gegevens dat er een aantal veranderingen zijn in het gebruik van psychedelica in Europa. Dit omvat met name een toename van niet-gereguleerde of illegale praktijken waarbij deze stoffen worden gebruikt als onderdeel van wellness, therapeutische of spiritueel gerichte interventies.
In alle EU-lidstaten lijken georganiseerde evenementen met psychedelica, waaronder op welzijn gerichte ceremonies, aanwezig te zijn. Deze praktijken gaan meestal gepaard met het gebruik van middelen zoals psilocybine, ayahuasca (N,N-dimethyltryptamine of DMT), en 5‐methoxy‐N,N‐dimethyltryptamine (5-MeO-DMT). De evenementen vinden vaak plaats in groepsverband en worden geleid door verschillende facilitatoren, sjamanen of coaches. In sommige landen opereren ze relatief openlijk, maar in andere landen blijven ze ondergronds. Hoewel sommige van deze retraites beweren elementen van therapeutische ondersteuning te integreren, opereren de meeste buiten formele gezondheidszorgstructuren, vaak in illegale, ongereguleerde of juridisch onduidelijke ruimtes.
Deze ontwikkelingen hebben op beleidsniveau aanleiding gegeven tot bezorgdheid. De duidelijk groeiende vraag naar deze psychedelische praktijken kan een bredere publieke belangstelling voor alternatieve benaderingen op het gebied van geestelijke gezondheid en zelfontwikkeling weerspiegelen. Er zijn echter risico’s verbonden aan deze nieuwe praktijken, vooral voor kwetsbare personen en personen met reeds bestaande geestelijke gezondheidsproblemen. Dit maakt, samen met het gebrek aan wetenschappelijk onderbouwde beste praktijken of gestandaardiseerde richtsnoeren, de problemen op het gebied van veiligheid en toezicht nog ingewikkelder.
Als georganiseerde, niet-gereguleerde psychedelische praktijken zich blijven verspreiden, zal het een belangrijke uitdaging voor beleidsmakers en zorgprofessionals zijn om een beter inzicht te krijgen in de omvang en impact van deze activiteiten, evenals de daarmee samenhangende gezondheidsrisico’s en maatregelen om de schade te beperken. Het versterken van de monitoringinspanningen zal van cruciaal belang zijn om het veranderende landschap van psychedelicagebruik in Europa aan te pakken. Een recente publicatie van het EUDA gaat over het therapeutisch gebruik van psychedelica.
Belangrijkste gegevens en trends
Prevalentie van en patronen in het gebruik van overige drugs
- Recente nationale enquêtes melden dat de geschatte prevalentie van het gebruik in het afgelopen jaar onder jongvolwassenen (15-34 jaar) voor zowel LSD als hallucinogene paddenstoelen gelijk is aan of minder is dan 1 %. Uitzonderingen voor hallucinogene paddenstoelen zijn Tsjechië (3,8 % in 2023), Finland (2,7 % in 2022), Estland (2,6 % in 2023, 16-34 jaar), Nederland (2,2 % in 2023), Frankrijk (2,0 % in 2023, 18-34 jaar), Denemarken (1,7 % in 2023, 16-34 jaar) en Duitsland (1,1 % in 2021). Uitzonderingen voor LSD zijn Tsjechië (2,6 % in 2023), Ierland (2,4 % in 2019), Estland (2,3 % in 2023, 16-34 jaar), Frankrijk (1,6 % in 2023, 18-34 jaar), Duitsland (1,5 % in 2021, 18-34 jaar), Letland (1,4 % in 2020), Finland (1,3 % in 2022) en Denemarken (1,1 % in 2023).
- Recente schattingen van de prevalentie van het gebruik van ketamine in het afgelopen jaar door jongvolwassenen (15-34 jaar oud) variëren van 0,8 % in Roemenië (2019) tot 3,2 % in Nederland (2023).
- Op basis van de ESPAD-schoolenquête van 2024 werd geschat dat onder 15- tot 16-jarige scholieren in de Europese Unie het “ooit”-gebruik van LSD en andere hallucinogenen varieerde van 0,7 % tot 6,8 % en het “ooit”-gebruik van GHB van 0,3 % tot 3,4 %.
- Onder de respondenten van de Europese webenquête over drugs in 2024, een niet-representatieve enquête onder drugsgebruikers, had 18 % van de personen die in de afgelopen twaalf maanden drugs hadden gebruikt hallucinogene paddenstoelen gebruikt en meldde 14 % ketamine, 10 % LSD of andere hallucinogenen, 8 % distikstofoxide en 3 % GHB/GBL (gamma-hydroxyboterzuur/gamma-butyrolacton) en “tucibi” te hebben gebruikt. Van degenen die ketamine gebruikten, gaf 97 % aan het middel voornamelijk te hebben gesnoven en poeders/kristallen te hebben gebruikt. Gemiddeld werd per dag van gebruik 0,3 gram gebruikt. Wat betreft de potentiële omvang van hiermee samenhangend polydrugsgebruik, meldde slechts 11 % van de respondenten dat ze ketamine gebruikten zonder andere stof, waaronder tabak en alcohol; een derde van hen gebruikte MDMA/ecstasy en een kwart met marihuana. Van de deelnemers die ketamine gebruikten, gaf 80 % aan dat zij het gebruikten “om high te worden/voor het plezier” en een derde “uit nieuwsgierigheid/om te experimenteren”.
- In 2024 werden door 82 steden relatief lage gehalten aan ketamineresiduen in stedelijk afvalwater gemeld, waarbij de hoogste massabelasting werd gedetecteerd in steden in België, Nederland, Hongarije en Noorwegen (figuur 8.3). Van de 42 steden die beschikken over gegevens voor 2023 en 2024 lieten 14 steden een stijging zien (van ten minste 10 %), waren 15 steden relatief stabiel en vertoonden 13 steden een daling.
Gebruikers die zich meldden voor behandeling in verband met ketaminegebruik
- Er zijn stijgingen waargenomen in het aantal cliënten dat zich in 2023 in België, Duitsland, Italië en Nederland en in 2022 in Frankrijk en Spanje (meest recente gegevens) meldde voor behandeling voor problemen in verband met het gebruik van ketamine. Het totale aantal steeg van 289 in 2018 tot naar schatting 1 329 in 2023 in deze landen.
Schade in verband met het gebruik van overige drugs
- GHB/GBL was de op vier na meest voorkomende drug die in 2023 door Euro-DEN Plus-ziekenhuizen werd gemeld. In totaal werd deze drug in 2023 gemeld door 13 afdelingen voor spoedeisende hulp in 9 EU-lidstaten en Noorwegen. De drug was betrokken bij naar schatting 3,8 % van de spoedgevallen (mediaan) in de 22 deelnemende ziekenhuizen in de 15 EU-lidstaten en Noorwegen die gegevens voor 2023 rapporteerden. De ziekenhuizen met de hoogste percentages gerapporteerde gevallen van GHB/GBL-gebruik waren in Oslo (44 %), Utrecht (26 %), Barcelona (22 %), Tallinn (17 %) en Gent (16 %) (figuur 8.4). Alcoholgebruik werd vastgesteld in een derde van de gevallen waarin melding werd gemaakt van GHB/GBL waarvoor dergelijke gegevens beschikbaar waren. Een op de zes (16 %) gevallen waarin melding werd gemaakt van GHB/GBL, werd opgenomen op de intensivecareafdeling.
- Ketamine werd in 2023 door 13 Euro-DEN Plus-ziekenhuizen in 9 EU-lidstaten en Noorwegen gemeld en was betrokken bij naar schatting 1,8 % van de spoedgevallen (mediaan) in de 22 ziekenhuizen die gegevens voor 2023 rapporteerden. In 2023 waren bijna 2 op de 3 gevallen (63 %) tussen de 25 en 45 jaar oud, drie kwart (75 %) was man. De helft van alle gevallen kwamen op zaterdag en zondag bij de hulpdiensten. In iets meer dan de helft (55 %) van de ketaminegevallen waarvoor dergelijke gegevens beschikbaar waren, werd melding gemaakt van alcoholgebruik. Ongeveer 4,5 % van de gevallen waarin ketamine werd gemeld, werd opgenomen op de intensivecareafdeling.
- In 2023 werd distikstofoxide gemeld bij spoedgevallen in verband met acute drugstoxiciteit in 6 sentinel-ziekenhuizen in 5 EU-lidstaten en Noorwegen. De gemelde gevallen waren jong (mediane leeftijd 21 jaar), vaker man (62 %) en werden op weekdagen binnengebracht (60 %). In 3 van de 6 ziekenhuizen werd cannabis het vaakst gemeld als een middel dat in combinatie met distikstofoxide werd gebruikt. In iets minder dan een vijfde van de gevallen in verband met distikstofoxide waarvoor dergelijke gegevens beschikbaar waren, werd melding gemaakt van alcoholgebruik.
- In 2023 hebben 17 Euro-DEN Plus-ziekenhuizen in 13 van de deelnemende EU-lidstaten en Noorwegen melding gemaakt van LSD, en LSD was betrokken bij naar schatting 1,4 % van de spoedgevallen (mediaan) in alle ziekenhuizen die gegevens hebben gerapporteerd. In bijna alle gevallen (94 %) ging het om mannen; de mediane leeftijd was 23,5 jaar. In een kwart van de LSD-gevallen waarvoor dergelijke gegevens beschikbaar waren, werd melding gemaakt van alcoholgebruik.
Marktgegevens voor overige drugs
Inbeslagnames van hallucinogene en dissociatieve drugs worden in heel Europa niet consequent gevolgd. De beperkte beschikbare informatie is afkomstig van verschillende EUDA-monitoringsystemen en is onvolledig, uiteenlopend en moeilijk te generaliseren. Bronnen die hebben bijdragen aan de hier gepresenteerde gegevens zijn onder andere het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing inzake nieuwe psychoactieve stoffen, nationale meldingssystemen en, voor drugscontrole, het trans-Europese netwerk voor informatie over drugs (TEDI).
- In 2023 werden in Europa bijna 2 000 inbeslagnames van LSD gemeld, goed voor in totaal 361 900 eenheden en ongeveer 1 kilogram en 1 liter (tabel 8.1). Vierentwintig landen meldden 3 750 inbeslagnames van hallucinogene paddenstoelen, goed voor 333 kilogram. Zeventien landen meldden 145 inbeslagnames van DMT, met een totaal gewicht van 36,2 kilogram, voornamelijk in Portugal (26,7 kilogram) en 17,1 liter (Portugal 16,01 liter; Zweden 1,06 liter).
- In 2023 werden bij het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing inbeslagnames van ketamine gemeld van in totaal 2,7 ton poeders (2,8 ton in 2022), waarbij Nederland 72 % van de totale hoeveelheid in beslag nam. De hoeveelheid van de inbeslagnames van ketamine schommelt sinds 2017 op een niveau van meer dan 0,5 ton (figuur 8.5), terwijl het aantal inbeslagnames van ketamine is verdubbeld (figuur 8.6).
- In 2023 werden in de Europese Unie 6 ketaminelaboratoria ontmanteld. Deze locaties waren doorgaans betrokken bij de kristallisatie van bulk-ketaminepoeders.
- Van de 704 monsters die in 10 EU-lidstaten als ketamine bij drugscontrolediensten werden overgelegd, bevatte 91 % (639) alleen de verwachte stof zonder enige versnijdingsstoffen, met een gemiddelde zuiverheid van 86 %. Dit is waarschijnlijk een weerspiegeling van de toegenomen beschikbaarheid van de drug en de opzettelijke aankoop ervan door consumenten. Ook in de eerste helft van 2024 rapporteerden 6 drugscontrolediensten in 6 EU-lidstaten 74 monsters van het “tucibi”-mengsel dat ketamine en andere stoffen bevat, doorgaans MDMA, cocaïne of een cathinon. Dit is een weerspiegeling van het feit dat consumenten ook bewust drugsmengsels proberen te kopen die ketamine bevatten.
- Monsters van mengsels die ketamine, MDMA en cocaïne bevatten, worden nog steeds aan het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing gemeld in niveaus die vergelijkbaar zijn met die van voorgaande jaren, voornamelijk door Spanje. Sommige van deze mengsels blijken te worden verkocht als “roze cocaïne” of “tucibi”.
- In 2023 meldden 15 EU-lidstaten 944 inbeslagnames van de psychedelische drug 2C-B, die samen goed waren voor 3 685 tabletten of eenheden en 18,6 kilogram.
- Achttien Europese landen rapporteerden 1 269 inbeslagnames van GHB of diens precursor GBL, goed voor in totaal 51,5 kilogram en bijna 740 liter. GBL heeft veel industriële doeleinden, waardoor de gegevens moeilijk te interpreteren zijn.
- In 2023 hebben 11 Europese landen 256 inbeslagnames van qat gemeld, goed voor in totaal 15 ton (30 ton in 2022), waarbij Frankrijk, Duitsland, Zweden, Italië en Denemarken de grootste hoeveelheden in beslag hebben genomen.
- In 2023 meldden de EU-lidstaten 531 inbeslagnames van nieuwe benzodiazepinen aan het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing, wat neerkomt op ongeveer 1,5 % van het totale aantal inbeslagnames van nieuwe psychoactieve stoffen. Van de 38 nieuwe benzodiazepinen die ooit bij het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing zijn gemeld, werden er 19 in 2023 ontdekt bij inbeslagnames van drugs in 22 EU-lidstaten, Noorwegen en Turkije.
Aanvullende informatie over MDMA is te vinden in het gezamenlijke verslag van het EUDA en Europol over drugsmarkten in de EU: een diepgaande analyse en het EUDA-document Gezondheidsgerelateerde en sociale maatregelen voor het aanpakken van de drugsproblematiek.
Brongegevens
De volledige reeks brongegevens voor het Europees Drugsrapport 2025, met inbegrip van metagegevens en methodologische aantekeningen, is beschikbaar in onze gegevenscatalogus.
De deelverzameling van deze gegevens die wordt gebruikt om infographics, grafieken en soortgelijke elementen te genereren op deze pagina is hieronder te vinden.
