MDMA – obecna sytuacja w Europie (Europejski raport narkotykowy 2025)
MDMA jest narkotykiem syntetycznym, pod względem budowy chemicznej zbliżonym do amfetaminy, ale mającym nieco inne działanie. W Europie używanie MDMA ma zazwyczaj charakter incydentalny i odbywa się w kontekście życia nocnego i miejsc rozrywki. Na tej stronie zamieszczono najnowsze analizy sytuacji dotyczącej narkotyków – w odniesieniu do MDMA – w Europie, między innymi informacje o rozpowszechnieniu używania, konfiskatach, cenie i czystości.
Strona ta stanowi część Europejskiego raportu narkotykowego 2025 – corocznego przeglądu sytuacji narkotykowej w Europie sporządzonego przez EUDA.
Ostatnia aktualizacja: 5 czerwca 2025 r.
Wraz ze wzrostem produkcji w Europie silne produkty zawierające MDMA nadal stanowią zagrożenie dla zdrowia
MDMA jest narkotykiem syntetycznym, pod względem budowy chemicznej zbliżonym do amfetaminy, ale mającym nieco inne działanie. W Europie używanie MDMA ma zazwyczaj charakter incydentalny i odbywa się w kontekście życia nocnego i miejsc rozrywki. Z badań ankietowych wynika, że MDMA jest w Europie drugą, po kokainie, najczęściej używaną nielegalną substancją pobudzającą. Wczesne fazy pandemii COVID-19 charakteryzowały się chwilowym spadkiem używania tego narkotyku, ale po zniesieniu środków dystansu społecznego nastąpił wzrost. Najnowsze dostępne dane wskazują, że obecna sytuacja jest względnie stabilna pod względem rocznej konsumpcji, chociaż sytuacja w poszczególnych krajach jest stosunkowo niejednorodna. Istnieją pewne możliwe oznaki nieznacznego wzrostu konsumpcji w niektórych krajach. Prawie połowa miast europejskich, w których przeprowadzono analizę ścieków, wykazała wzrost pozostałości MDMA w latach 2023–2024.
Europa pozostaje ważnym źródłem MDMA na świecie
Wiadomo, że produkcja MDMA odbywa się w Europie, zarówno z przeznaczeniem na konsumpcję krajową, jak i wywóz na rynki spoza UE. Europę uznaje się za ważne światowe źródło dostaw tej substancji. Większość tej produkcji odbywa się w Niderlandach i Belgii, gdzie policja każdego roku wykrywa nielegalne laboratoria różnej wielkości, od niewielkich po duże obiekty (wykres 5.1). W ostatnim czasie likwidowano również zakłady produkcji MDMA w Hiszpanii, a w mniejszym stopniu we Francji, w Polsce i Szwecji. Prawdopodobnie odzwierciedla to dywersyfikację lokalizacji produkcji. Chociaż monitorowanie tendencji w zakresie produkcji nielegalnych środków odurzających zawsze stanowi wyzwanie, istnieją sygnały wskazujące, że po spadku w okresie pandemii COVID-19 produkcja w Europie może obecnie rosnąć. W 2023 r. w Unii Europejskiej zlikwidowano co najmniej 36 laboratoriów MDMA (48 w 2022 r.), natomiast liczba konfiskat kontrolowanego na szczeblu międzynarodowym prekursora chemicznego PMK (ketonu piperonylowo-metylowego) oraz jego glicydowych pochodnych do produkcji MDMA znacznie wzrosła drugi rok z rzędu w 2023 r. do 63,1 tony (19,9 tony w 2022 r.). W 2023 r. nadal konfiskowano alternatywne substancje chemiczne do produkcji MDMA, takie jak MAMDPA i IMDPAM, co odzwierciedla sposób, w jaki zorganizowane grupy przestępcze zajmujące się produkcją tego narkotyku zmieniają prekursory, aby uniknąć kontroli prawnych. Doniesienia o wzroście liczby konfiskat prekursorów MDMA i substancji chemicznych stanowiących alternatywę dla nich – w połączeniu z informacjami o wywozie MDMA – mogą świadczyć o wzroście produkcji tego narkotyku na rynki światowe oraz o ogólnym ożywieniu po pandemii COVID-19. Niedawny wzrost liczby tabletek i proszku MDMA zajętych w Europie również wskazuje na prawdopodobny wzrost produkcji MDMA w Unii Europejskiej.
Źródło: Policja belgijska, 2023 r.
MDMA produkowany w Europie jest przemycany do takich regionów jak Oceania, Azja i Ameryka Łacińska. Niepokojącym zjawiskiem jest potencjalne wykorzystywanie trasy w przeciwnym kierunku na szlaku przemytu kokainy z Europy do Ameryki Łacińskiej, gdzie istnieją przesłanki wskazujące na wymianę MDMA na kokainę. Przemyt MDMA do Ameryki Łacińskiej stanowi szansę dla producentów MDMA w Europie, zważywszy na ceny narkotyków syntetycznych w tym regionie i duży potencjał rynku. Możliwość wykorzystania znanych szlaków przemytu kokainy, wcześniej uznawanych za szlaki „jednokierunkowe”, może jeszcze bardziej zmotywować producentów MDMA w Europie do przemytu tego narkotyku do Ameryki Łacińskiej i zacieśnienia współpracy z siatkami przemytu kokainy.
Produkcja MDMA w Europie ma znaczący wpływ na środowisko, ponieważ każdy kilogram MDMA generuje około 58 kilogramów toksycznych odpadów. Ogółem produkcja MDMA w Unii Europejskiej generuje potencjalnie od 1000 do 3000 ton odpadów chemicznych rocznie. Miejsca produkcji są podatne na wypadki, wybuchy i pożary spowodowane obecnością lotnych substancji chemicznych, co stanowi poważne zagrożenie dla okolicznych społeczności.
Brak świadomości konsumentów na temat mocy produktów zawierających MDMA nadal budzi niepokój
Zawartość MDMA w tabletkach ecstasy dostępnych na rynku detalicznym pozostaje wysoka w porównaniu z historycznymi standardami. Chociaż nadal odnotowuje się sprzedaż w Europie tabletek ecstasy zawierających do 350 mg MDMA, średnia zawartość MDMA w tabletkach ecstasy wydaje się stabilizować w ostatnich latach na stosunkowo wysokim poziomie między 138 a 158 mg na tabletkę. Jest to spadek w porównaniu z rekordowymi wartościami odnotowywanymi przed pandemią, które w 2019 r. wynosiły średnio 170 mg MDMA na tabletkę. Niemniej stosunkowo dużą siłę działania obecnie dostępnych tabletek MDMA można zaobserwować poprzez porównanie z 2011 r., kiedy to średnia zawartość MDMA w tabletkach wynosiła około 84 mg. Ciągła dostępność produktów o większej sile działania potencjalnie zwiększa ryzyko wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych związanych z konsumpcją tej substancji. Zagrożenia dla zdrowia wynikające ze spożywania MDMA mogą także być potęgowane przez nadal powszechną politoksykomanię.
Tabletki MDMA są zazwyczaj dostępne w różnych wzorach, często będących kolorowymi replikami logo marki. Oprócz proszków i tabletek w ostatnich latach w niektórych krajach, na przykład w Belgii i Czechach, sporadycznie wykrywano nowocześniejsze produkty zawierające MDMA, takie jak produkty jadalne (cukierki, żelki i lizaki). Podobnie jak w przypadku produktów jadalnych na bazie konopi, artykuły te utrudniają regulowanie zamierzonej dawki i zwiększają ryzyko nieumyślnego spożycia – jest to szczególnie niepokojące w przypadku spożycia przez osoby niepełnoletnie.
Używanie MDMA jest w Europie rzadko podawane jako powód podejmowania leczenia uzależnienia od narkotyków, ale czasami jego używanie wiąże się z ostrymi zatruciami i zgonami. Niektóre państwa, w tym Niemcy, zgłosiły w 2023 r. stosunkowo niewielką, ale rosnącą liczbę zgonów związanych z narkotykami z udziałem MDMA. Turcja pozostaje jedynym krajem, w którym odnotowano wysoki odsetek zgonów związanych z narkotykami, gdzie MDMA jest wymieniane w analizie toksykologicznej. Przyczyny tego nie są jednak jasne. Wykrycie MDMA w analizie pośmiertnej, zwłaszcza w połączeniu z innymi substancjami, niekoniecznie oznacza, że narkotyk ten spowodował śmiertelne przedawkowanie lub przyczynił się do niego. Istnieją jednak doniesienia o przypadkach zgonów związanych wyłącznie z MDMA, co sugeruje, że narkotyk ten był prawdopodobną przyczyną zgonu w tych przypadkach.
Używanie MDMA pozostaje ważnym zagadnieniem w kontekście profilaktyki i działań mających na celu ograniczenie szkód. Typowe działania podejmowane w tym obszarze obejmują informowanie o ryzyku związanym z produktami o dużej sile działania i wytyczne dotyczące bezpieczniejszego używania, a także świadczenie usług poradniczych oraz, w niektórych krajach, usług kontroli narkotyków, w ramach których to usług konsumenci mogą zlecić analizę składu posiadanych substancji. Ze względu na to, że zawartość i czystość MDMA w partiach tabletek i proszków znajdujących się w obiegu detalicznym mogą być różne, konsumenci są narażeni na potencjalnie zmienne i nieprzewidywalne poziomy ryzyka. Na przykład w Irlandii „Health Service Executive Safer Nightlife Programme” [program na rzecz bezpieczeństwa życia nocnego], realizowany podczas dużego festiwalu muzycznego w sierpniu 2024 r., wykazał, że ponad połowa tabletek oddanych lub skonfiskowanych, które poddano analizie, zawierała 200 mg MDMA. Do informowania o działaniach na rzecz redukcji szkód wykorzystano szybki alert o zagrożeniu, który udostępniono w mediach społecznościowych, na ekranach festiwalowych i w aplikacji festiwalowej (zob. wykres 5.2). Komunikat zawierał informacje dla potencjalnych konsumentów na temat zagrożeń dla zdrowia, ponieważ zgłoszono różne nagłe przypadki medyczne, w tym drgawki, związane z użyciem tabletek podczas wydarzenia.
Uwaga: Wydawane w ramach „Health Service Executive Safer Nightlife Programme”, aby ostrzec przed produktami MDMA o dużej sile działania.
Chociaż trudno jest uogólniać ze względu na ograniczenia zasięgu krajowego i europejskiego, dostępne informacje od służb kontroli narkotyków wskazują, że produkty zawierające MDMA są na ogół mniej podatne na fałszowanie niż inne nielegalne środki odurzające, które poddano kontroli w 2024 r. Zjawisko to jednak występuje, o czym świadczy sporadyczne wykrywanie syntetycznych katynonów w tabletkach MDMA, niemniej odsetek zafałszowanych katynonami próbek MDMA – analizowanych przez europejskie służby kontroli narkotyków – spadł z 6% do poniżej 2% w latach 2023–2024. Takie mieszanki narkotyków, które zostały zgłoszone do europejskiego systemu wczesnego ostrzegania, że są nieuczciwie sprzedawane konsumentom jako MDMA, mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia u konsumentów nieoczekiwanych skutków ubocznych i potencjalnych szkód.
Dodatkowe szczegółowe informacje na temat MDMA można znaleźć we wspólnym dokumencie EUDA i Europolu „EU Drug Markets: In-depth analysis” [Unijne rynki narkotykowe – szczegółowa analiza] i opracowaniu EUDA, „Stimulants: health and social responses” [Substancje pobudzające – reakcje w wymiarze zdrowotnym i społecznym].
Kluczowe dane i tendencje
Rozpowszechnienie i wzorce używania MDMA
- Z badań przeprowadzonych przez 26 państw UE w latach 2015–2024 wynika, że 2,6 mln młodych dorosłych (w wieku 15–34 lat) używało MDMA w ciągu ostatniego roku (2,6% tej grupy wiekowej), a 2,7% (1,3 mln) osób w wieku 15–24 lat używało MDMA w ciągu ostatniego roku (dane z badań przedstawiono na wykresie 5.3).
- Wśród 15 europejskich krajów przeprowadzających badania ankietowe od 2022 r. 1 kraj zgłosił szacunki niższe niż w poprzednim porównywalnym badaniu, 6 krajów zgłosiło szacunki wyższe, a 8 krajów zgłosiło szacunki stabilne.
- W badaniu ankietowym ESPAD przeprowadzonym w szkołach w 2024 r. MDMA/ecstasy było oceniane w Unii Europejskiej jako łatwe do uzyskania przez objętych projektem ESPAD około 10% uczniów w wieku 15–16 lat. Średnio 1,8% uczniów przyznało, że przynajmniej raz w życiu użyło tego narkotyku, a mniej niż 1% stwierdziło, że po raz pierwszy użyło MDMA w wieku 13 lat lub młodszym.
- Spośród 76 miast, w przypadku których dostępne są dane pochodzące z analizy występowania pozostałości MDMA w ściekach komunalnych za 2023 i 2024 r., w 41 zgłoszono wzrost, w 11 – sytuację stabilną, a w 24 – spadek (wykres 5.4). We wszystkich 9 miastach, dla których dostępne są dane zarówno z 2024 r., jak i z 2011 r., odnotowano wyższe stężenia MDMA w 2024 r.
- Europejskie internetowe badanie ankietowe na temat narkotyków z 2024 r. – niereprezentatywne badanie osób używających narkotyków – pokazało, że MDMA/ecstasy było drugim najczęściej używanym narkotykiem wśród respondentów, a jedna trzecia z nich używała go w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Dla prawie 80% respondentów preferowanym miejscem używania tego narkotyku były festiwale muzyczne lub imprezy. Tylko 10% uczestników ankiety wskazało, że używali go po raz ostatni bez żadnej innej substancji; 70% używało go z alkoholem, 55% z tytoniem, a 27% z marihuaną. Jeśli chodzi o używane produkty, około 28% respondentów zgłosiło użycie w postaci proszków/kryształków, 37% – tabletek/pigułek, a 36% – obydwu rodzajów. Respondenci zgłaszali, że zazwyczaj spożywali 1 tabletkę dziennie.
Zgony i hospitalizacje związane z MDMA
- Występowanie MDMA odnotowano w stosunkowo niewielkiej liczbie zgonów związanych z narkotykami, a w większości krajów narkotyk ten jest obecny w mniej niż 1 na 20 przypadków. Wyjątkiem jest Turcja, gdzie MDMA wykryto w przypadku niemal 1 na 3 zgony związane z narkotykami (89 na 300 w 2023 r.). W porównaniu z Unią Europejską i Norwegią w Turcji większość zgonów związanych z narkotykami dotyczy osób młodszych, głównie mężczyzn, i częściej wiąże się z substancjami pobudzającymi niż opioidami.
- W Niemczech informacje toksykologiczne są potwierdzone w około 4 na 10 przypadków, a sekcję zwłok przeprowadza się w nieco ponad połowie przypadków. Informacje dotyczące pozostałych przypadków pochodzą od zgłaszających je funkcjonariuszy policji. Mając jednak na uwadze możliwe niedoszacowanie, zgony związane z narkotykami z udziałem MDMA stanowiły 6% przypadków zgłoszonych w 2023 r., co stanowi wzrost z 4% w 2021 i 2022 r. Liczba tych zgonów wzrosła z 59 przypadków w 2021 r. i 65 w 2022 r. do 105 w 2023 r. Dla porównania: w Niemczech odnotowano wzrost całkowitej liczby zgonów związanych z narkotykami z 1460 przypadków w 2021 r. i 1631 w 2022 r. do 1838 przypadków w 2023 r. W mniej niż 1 na 5 przypadkach, w których wymieniano MDMA, był to jedyny wykryty narkotyk.
- W niektórych krajach, w których dostępne były pełne dane z analizy toksykologicznej, znaczna część zgonów związanych z MDMA dotyczyła wyłącznie MDMA. Na przykład prawie jedna trzecia (28/89, 31%) zgonów związanych z MDMA w Turcji i około połowa (6/11) w Finlandii dotyczyła wyłącznie MDMA.
- MDMA było ósmym najczęściej zgłaszanym narkotykiem przez szpitale Euro-DEN Plus w 2023 r. Narkotyk został zgłoszony przez 20 szpitali objętych nadzorem w 2023 r. i odpowiadał za średnio 5% przypadków w 22 szpitalach w Unii Europejskiej i Norwegii, które przekazały dane za ten rok.
- W samych szpitalach objętych nadzorem w Gandawie w Belgii i w Parnu w Estonii MDMA występowało w ponad 1 na 10 przypadków.
- W połowie szpitali objętych nadzorem Euro-DEN w 2023 r. co najmniej 2 na 3 przypadki użycia MDMA dotyczyły mężczyzn, a ponad 4,5 na 10 dotyczyło osób młodych w wieku poniżej 25 lat.
- Większość przypadków MDMA miała związek z politoksykomanią. MDMA było jedyną substancją odnotowaną w około jednej trzeciej przypadków związanych z MDMA (2% wszystkich przypadków). Alkohol zgłoszono jednak w prawie połowie z nich.
- Prawie połowa przypadków związanych z MDMA (46%) miała miejsce w soboty albo niedziele.
- W ponad połowie (55%) przypadków, dla których dostępne są informacje na temat picia alkoholu, alkohol był spożywany jednocześnie z MDMA. Kokaina, konopie indyjskie i amfetamina były narkotykami najczęściej zgłaszanymi w przypadkach związanych z MDMA.
Dane o rynku MDMA
- W 2023 r. państwa członkowskie UE zgłosiły 17 000 przypadków konfiskaty MDMA (14 500 w 2022 r.), co odpowiada 3,6 tony MDMA w proszku (1,2 tony w 2022 r.) i 7,2 mln tabletek MDMA (2,5 mln w 2022 r.). W 2023 r. Turcja skonfiskowała 5,2 mln tabletek MDMA (5 mln w 2022 r.) (wykres 5.5).
- W 2023 r. dwa państwa członkowskie UE zgłosiły zlikwidowanie 36 laboratoriów MDMA. Belgia zgłosiła 4 laboratoria MDMA, a Niderlandy – 32.
- W 2023 r. liczba konfiskat prekursorów MDMA wzrosła do 64,1 tony (w 2022 r. – 20,5 tony), głównie w postaci prekursora MDMA, PMK, i jego glicydowych pochodnych, z czego 63,1 tony skonfiskowano w 2023 r. (w 2022 r. – 19,9 tony). W 2023 r. odnotowano również przypadki konfiskaty alternatywnych substancji chemicznych wykorzystywanych do produkcji MDMA: 565,4 kg MAMDPA (37 kg w 2022 r.) oraz, po raz pierwszy, IMDPAM (450 kg).
- W 2023 r. tabletki MDMA skonfiskowane w Europie zawierały średnio od 138 do 158 mg MDMA (140–157 mg w 2022 r.), a średnia czystość skonfiskowanego MDMA w proszku wynosiła od 24% do 100% (46–100% w 2022 r.), zaś połowa krajów zgłosiła wartości w przedziale 67–88% (66–87% w 2022 r.) (wykres 5.5). W Niderlandach, które są głównym krajem pochodzenia MDMA w Europie, zgłoszono średnią zawartość MDMA w tabletkach ecstasy wynoszącą 133 mg i 75-procentową czystość w przypadku MDMA w proszku.
- W pierwszej połowie 2024 r. 13 służb kontroli narkotyków w 10 państwach członkowskich UE przebadało łącznie 2747 próbek sprzedawanych jako MDMA pod kątem obecności psychoaktywnych substancji fałszujących. MDMA było jedyną substancją psychoaktywną w 2589 próbkach, podczas gdy pozostałe 158 próbek zawierało co najmniej jedną inną substancję psychoaktywną. Najczęściej wykrywane były syntetyczne katynony, które stanowiły mniej niż 2% próbek sprzedawanych jako MDMA (wykres 5.6, wykres 5.7 i wykres 5.8), co stanowiło spadek z 6% w 2023 r.
Dane źródłowe
Pełny zestaw danych źródłowych do Europejskiego raportu narkotykowego 2025, w tym metadane i uwagi metodyczne, jest dostępny w naszym katalogu danych.
Część tych danych, wykorzystanych do wygenerowania infografik, wykresów i innych elementów na tej stronie, można znaleźć poniżej.
Tabele danych dotyczących rozpowszechnienia używania środków odurzających, w tym badania populacji ogólnej i analiza ścieków (wszystkie substancje)
Tabele danych dotyczące konkretnie MDMA
