AB Uyuşturucu Piyasaları Analizi: Politika ve uygulama için önemli bilgiler

görüntü koleksiyonu: kenevir, gece bir sokakta sıkılmış yumruk, kenevir bitkisi, bir limandaki konteynerler, arka planda mavi küresel ağ

Bu kaynak hakkında

Bu kaynak, EMCDDA ve Europol tarafından geliştirilmiş ve EMCDDA Uyuşturucu Arz Göstergeleri Referans Grubu ile birlikte hazırlanmıştır. “AB Uyuşturucu Piyasaları: Derinlemesine analiz, Avrupa Birliği’ndeki yasa dışı uyuşturucu piyasalarına ilişkin dördüncü kapsamlı genel bakış” belgesinde sunulan ayrıntılı bulgulara dayanmaktadır. Politika yapıcılar ve karar alıcılar için stratejik ve üst düzey bir özet sunarak Avrupa’da mevcut uyuşturucu ortamının ve ortaya çıkan tehditlerin sağlam bir şekilde anlaşılmasına dayalı politikaların ve eylemlerin geliştirilmesini ve uygulanmasını desteklemektedir. Aynı zamanda sahada çalışan uygulayıcılara da hitap etmekte ve genel kamuoyunda bu konularda farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır.

Raporun İngilizce PDF dosyasını indirin  

Önsöz

Ylva Johansson, European Commissioner Migration and Home Affairs

Suç şebekeleri tarafından kontrol edilen yasa dışı uyuşturucu piyasası, Avrupa Birliği için ciddi bir güvenlik tehdidi oluşturmaktadır. Bu durum halk sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atarken aşırı şiddet ve yolsuzluğu teşvik ederek toplumun yapısını, demokrasiyi ve hukukun üstünlüğünü baltalamaktadır. AB uyuşturucu piyasalarının artan çeşitliliği ve karmaşıklığı da yeni zorluklar ortaya çıkarmaktadır. Müdahaleleri daha iyi hâle getirmek ve durumun kötüleşmesini önlemek için Avrupa genelinde kapsamlı bir uyuşturucu uyarı sistemi gereklidir.

Uyuşturucu piyasalarının doğurduğu tehdidin kritik yönlerinden biri, limanlar başta olmak üzere kilit lojistik altyapının istismar edilmesidir. Suç şebekeleri bu ticaret ve ulaşım merkezlerine sızarak buraları benzeri görülmemiş uyuşturucu akışları için kanallara dönüştürmektedir. Bu gelişmelerin ekonomik ve sosyal yansımaları, güvenlik tehdidini kötüleştiren ve Avrupa’da yasa dışı uyuşturucunun bulunabilirliğini daha da arttıran acil zorluklar teşkil etmektedir. Dolayısıyla bu ve benzeri lojistik merkezlerin yasa dışı uyuşturucu kaçakçılığı için daha fazla istismar edilmesini önlemek amacıyla Avrupa Birliği’nin bunların dayanıklılığını güçlendirmesi gerekmektedir.

Gençlerin uyuşturucu piyasalarında faaliyet gösteren suç şebekeleri tarafından çalıştırılması bu krizi daha da derinleştirmektedir. Savunmasız gençler, suç örgütleri tarafından tehlikeli ve yasa dışı faaliyetlere katılmaya zorlanmaktadır. Bu, gelecekte gençlerin karşısına çıkacak fırsatları tehlikeye atmakta, suç ve şiddet döngüsünü sürdürmekte ve bunu önleme konusunda güçlü bir odaklanma ihtiyacının altını çizmektedir.

Bu suç şebekeleri sürekli olarak dış şoklara uyum sağladığı ve uzman suç hizmeti sağlayıcılarından giderek daha fazla yararlandığı için bunların çökertilmesi karmaşık bir zorluk teşkil etmektedir. Teknolojik gelişmelerle desteklenen bu ağlar, küreselleşmiş yapısı göz önünde bulundurulduğunda yasa dışı uyuşturucu kaçakçılığı faaliyetlerini Avrupa Birliği dışından da koordine etmektedir. Bu durum, suç teşkil eden tedarik yollarının ve ağlarının çökertilmesinde uluslararası iş birliğinin oynadığı önemli rolün altını çizmektedir. Kilit kişilerin tutuklanması önemini korumakla birlikte, özellikle uluslararası ortaklarla iş birliği yaparak kolluk kuvvetlerinin ve adli makamların suç şebekelerini tamamen çökertme kabiliyetlerinin artırılması hayati önem taşımaktadır.

AB Uyuşturucu Stratejisi ve Eylem Planı ile Güvenlik Birliği Stratejisi, Avrupa Birliği’ne bu gelişen tehdit ortamıyla mücadele edecek araçları sağlamakta ve Avrupa Birliği’nin tüm sakinleri için güvenliği teşvik etme konusunda Üye Devletleri desteklemektedir. Bu girişimler, uyuşturucu kaçakçılığıyla ve organize suçlarla mücadeleye yönelik AB Yol Haritası ile desteklenmektedir. Avrupa Limanlar İttifakı’nın 24 Ocak 2024’te başarılı bir şekilde başlatılması, bu girişimlerin uygulanmasında önemli bir adımdır. Komisyon ayrıca uyuşturucu kaçakçılığına odaklanan ve polisle iş birliği yapılması, dış sınırların korunması ve BT sistemlerinin yönetilmesi gibi alanlarda en iyi uygulamaları belirleyen tematik Schengen değerlendirmesi gerçekleştirmiştir.

EMCDDA ve Europol bu çabalarda merkezî bir rol oynamakta, Üye Devletleri desteklemekte ve Avrupa’nın yasa dışı uyuşturucu akışlarına karşı hazırlıklılığını ve tepkisini güçlendirmek için üçüncü ülkelerle iş birliği yapmaktadır. İki kurumun ortak uyuşturucu piyasaları analizinden elde edilen bu stratejik içgörüler, AB düzeyinde ve uluslararası düzeyde uyuşturucu piyasalarını anlamak ve bunlara müdahale etmek için sağlam bir çerçeve sunmaktadır.

Ylva Johansson
Avrupa Komisyonu Göç ve İç İşleri Temsilcisi

Giriş

Küreselleşmiş bir dünyada çok yönlü uyuşturucu piyasasını anlamak

Alexis Goosdeel, Director, EMCDDA

Yasa dışı uyuşturucu ticareti, dâhil olan suçluların sayısı ve elde edilen büyük kârlar açısından Avrupa Birliği’ndeki ciddi ve organize suçlar arasındaki hâkimiyetini sürdürmektedir. Bu piyasa, kolaylaştırıcılar ve aracıların sınır ötesi iş birliğiyle akışkan ve ağa dayalı bir ortam yarattığı karmaşık bir küresel suç girişiminin bir parçasıdır.

Suçlular birbiriyle bağlantılı iletişim, ticaret ve ulaştırma ağlarının sağladığı fırsatlardan tedarik zincirleri genelinde suç amaçlı iş birliği ve entegrasyon için yararlanmakta, dolayısıyla küreselleşme önemli bir etkiye sahip olmaya devam etmektedir. Uyuşturucu kaçakçılığı ağları faaliyetlerini kolaylaştırmak için çeşitli araç ve kapasitelere ihtiyaç duyduğundan bu gelişmeler Avrupa Birliği’ndeki yasa dışı uyuşturucu ticareti ve ateşli silah kaçakçılığı gibi diğer suç alanları arasındaki bağlantıları etkilemiştir.

Avrupa uyuşturucu piyasası, yüksek uyuşturucu saflığı ve perakende seviyesindeki sabit fiyatların yanı sıra (uyuşturucuların ve tüketici ürünlerinin çeşitliliğinin kanıtladığı üzere) yasa dışı uyuşturucuların bulunabilirliğinde benzeri görülmemiş bir artışa tanık olmuştur. Bu durum, sürekli olarak yüksek düzeyde seyreden taleplerden ve yasa dışı uyuşturucu piyasaları beklenmedik küresel olaylara dirençli ve uyum sağlayabilir hâle geldikçe yeni suçların ortaya çıkmasından da kaynaklanmaktadır.

AB uyuşturucu piyasasının toplumumuz üzerindeki geniş kapsamlı etkilerinden bazıları, uyuşturucudan kaynaklanan ölümler ve tedavi arayışında olan kişi sayısıdır. Aynı zamanda organize suçların yaygınlaşmasını, yolsuzluk seviyelerinin artmasını ve savunmasız bireylerin istismar edilmesini de tetiklemektedir. Avrupa’da organize suçlarla bağlantılı ciddi şiddet olaylarının büyük bir kısmı uyuşturucu ticaretiyle ilgilidir. Yasa dışı uyuşturucu üretimi çevresel hasara yol açarken yasal işletmelerin istismar edilmesi de ekonomi ve hukukun üstünlüğünü baltalamaktadır.

Catherine De Bolle, Executive Director, Europol

Sürekli gelişen ve çok yönlü olan uyuşturucu piyasası; kolluk kuvvetleri, halk sağlığı kurumları, eğitim kurumları ve uluslararası iş birliğini içeren çok yönlü bir yaklaşım gerektirmektedir. Dünyanın diğer bölgelerindeki gelişmeler AB uyuşturucu piyasalarını etkilemeye devam edeceğinden, piyasaların ve suç aktörlerinin küresel olarak birbiriyle bağlantılı olduğunu kabul etmek, mevcut ve gelecekteki tehditleri ele alacak etkili müdahaleler geliştirilmesi için çok önemlidir.

Bu karmaşık özellikler, uyuşturucu kaçakçılığı ve organize suçlarla mücadeleye yönelik yeni AB Yol Haritası’nda da ortaya konulduğu üzere, sağlam müdahalelere duyulan ihtiyacın altını çizmektedir. Öncelikli alanlardan bazıları, yüksek riskli suç ağlarıyla bunların güvendiği kilit aracıları ve kolaylaştırıcıları (ör. kara para aklayanlar) kesintiye uğratarak arzı azaltmak ve aynı zamanda kanıta dayalı zarar azaltma, tedavi ve rehabilitasyon önlemlerine erişimi iyileştirmektir. Sonuç olarak Avrupa Birliği’ndeki sosyal direnci güçlendirmek ve zararlara katkıda bulunan ve yasa dışı uyuşturucu piyasasının itici gücü olarak hareket eden temel sosyoekonomik faktörleri ele almak zorundayız.

Alexis Goosdeel
EMCDDA Direktörü

Catherine De Bolle
Europol İcra Direktörü

Güncel görünüm ve başlıca tehditler

hand of business woman working on a tactile screen

Bu bölümde, AB uyuşturucu piyasalarının mevcut analizinden elde edilen ve piyasa dinamikleri, jeopolitik faktörler, suç operasyonları ve sosyoekonomik sonuçları kapsayan temel bilgiler sunulmaktadır. En son veriler ve analizler AB’de büyük, karmaşık ve sürekli gelişen bir uyuşturucu piyasasına işaret etmektedir (Şekil 1).

AB uyuşturucu piyasası: önemli finansal etki

2021 verilerine göre, AB uyuşturucu piyasasının en az 31 milyar Euro’luk perakende değerine sahip olduğu tahmin edilmektedir. Bu, organize suçlar için önemli bir gelir kaynağıdır. Bu piyasanın temel özelliklerinden biri, farklı yasa dışı uyuşturucuların birbirleriyle bağlantılı olmasıdır. Suç şebekeleri, kilit aracılar ve kolaylaştırıcılar genellikle çoklu uyuşturucu suçlarına karışmaktadır. AB uyuşturucu piyasasının geneli, ateşli silah kaçakçılığı ve kara para aklama gibi diğer suç alanlarıyla da kesişmektedir ve bunlar üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Şekil 1. AB uyuşturucu piyasaları ekosistemi

Şekil 1. AB uyuşturucu piyasaları ekosistemi

Yüksek kullanılabilirlik ve ürün çeşitliliği: kullanıcılar için artan riskler

Avrupa Birliği'nde ele geçirilmeye devam eden büyük (ve bazı durumlarda artan) miktarlardan da anlaşılacağı üzere, Avrupa’da kullanılan başlıca uyuşturucuların bulunabilirliği hâlâ yüksektir (Şekil 2). Buna ek olarak yasa dışı uyuşturucu piyasası, tüketici ürünlerinin çeşitlenmesi ve (genellikle yüksek etki gücüne veya saflığa sahip yeni psikoaktif maddeler dâhil olmak üzere) daha geniş bir uyuşturucu yelpazesinin yaygın olarak bulunabilirliğiyle karakterize edilmektedir. Bu çeşitliliğin ortaya çıkardığı tespit ve izleme zorluklarını karşılamak için özel ekipmanlar gerekebilir. Son zamanlarda ortaya çıkan yüksek etkili opioidler ve özellikle benzimidazoller (nitazenler), hayatı tehdit eden zehirlenme riskini artırmaları nedeniyle halk sağlığına yönelik oldukça karmaşık bir tehdit oluşturmaktadır. Ucuz ve yüksek etkili veya saf uyuşturucuların bulunabilirliği nedeniyle Avrupa’da yeni tüketim modellerinin ortaya çıkma potansiyeli de önemli bir tehdittir. Bu durum, özellikle bulunabilirliği eşi görülmemiş düzeyde olan kokain için geçerlidir.

Daha yüksek trafik verimliliği: Avrupa’nın lojistik merkezi üzerinde artan baskı

Verimliliğin artmasına katkıda bulunan önemli faktörlerden biri, küresel lojistik merkezleri aracılığıyla dolaşıma giren konteynerlerden yararlanarak deniz yoluyla daha büyük uyuşturucu sevkiyatı kaçakçılığı yapılmasına yönelik eğilimdir. Sonuç olarak, son on yılda Avrupa Birliği'nde ele geçirilen uyuşturucu miktarı önemli ölçüde artarken çoğu uyuşturucu türünde ele geçirme sayısı azalmıştır (Şekil 2). Ele geçirme sayısındaki azalma kısmen bazı Üye Devletlerde uyuşturucu bulundurma ve kullanma suçlarının uygulanmasına daha az odaklanılması ve öncelik verilmemesiyle açıklanabilir.

Şekil 2. Son on yılda Avrupa Birliği'nde ele geçirilen uyuşturucu yüzdelerindeki değişim
 

Bu grafiğin kaynak verileri, bu sayfadaki kaynak tabloda mevcuttur.

Avrupa, uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığında merkezî bir konuma sahiptir

AB’de hem iç hem de uluslararası pazarlar için endüstriyel ölçekte esrar ve sentetik uyuşturucu (amfetamin, metamfetamin, MDMA ve katinonlar gibi) üretimi yapılmaktadır. Avrupa’daki sentetik uyuşturucu üretiminin ölçeği ve karmaşıklığını, yöntem ve ekipmanlarda meydana gelen yenilikler ve ihtiyaç duyulan temel kimyasalların bulunabilirliği yönlendirmektedir. Büyük ölçekli kokain işleme süreçleri artık Avrupa Birliği içinde de gerçekleşmektedir. Avrupa aynı zamanda küresel uyuşturucu akışları (özellikle de Latin Amerika’dan gelen kokain ve daha az oranda Suriye ve Lübnan’dan gelen captagon tabletleri şeklindeki amfetamin) için önemli bir transit bölgesidir.

Suçluların uyum sağlama kabiliyeti: kolluk kuvvetleri için büyük bir zorluk

AB uyuşturucu piyasasında çok çeşitli suç şebekeleri faaliyet göstermektedir. Bu ağlar, teknolojik gelişmelerden ve daha geniş toplumsal değişimlerden faydalanarak, yasal işletme yapılarını kullanarak ve geleneksel ve dijital ekonomilerdeki fırsatlardan yararlanarak yüksek düzeyde uyumluluk göstermektedir. Suçlular genellikle yasa dışı faaliyetlerini kolaylaştırmak için diğer ağlara veya aracılara güvenmektedir. Bu durum aynı zamanda kaynakları ve ürünleri, kaçakçılık güzergâhlarını ve gizleme yöntemlerini çeşitlendirme esnekliği vererek riskleri en aza indirmek ve kârı en üst düzeye çıkarmak için verimliliklerini ve uyum yeteneklerini artırmaktadır.

Uyuşturucu piyasaları: büyük dış şoklara karşı dirençli

istock photo of containers in a port

AB uyuşturucu piyasası; küresel krizlere, istikrarsızlığa ve önemli siyasi ve ekonomik değişikliklere karşı kayda değer bir direnç göstermiştir. Bu tür şokların yakın zamandaki örnekleri arasında COVID-19 salgını, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ve Afganistan’da Taliban’ın iktidara gelmesi sayılabilmektedir. Buna karşılık suç şebekeleri de duruma uyum sağlayarak kaçakçılık güzergâhlarını değiştirmiş ve yöntemlerini çeşitlendirmiştir. Görünüşe göre bu gelişmeler, eş zamanlı olarak yeni piyasaların ortaya çıkışını da etkilemiş ve bazı durumlarda tüketici tercihlerini değiştirmiştir.

Meşru ve yasa dışı piyasalar arasındaki etkileşim: ilave karmaşıklık katmanı

Yasa dışı uyuşturucu piyasaları ve düzenli ekonomi sayısız ve önemli şekillerde kesişmektedir. Örneğin suçlular, ticari taşımacılık altyapısını uyuşturucu trafiği için kullanmakta, yasa dışı uyuşturucu üretimi için kimyasallara erişmek amacıyla mevzuattaki boşluklardan yararlanmaktadır. Bu kavşaklar, tıbbi veya endüstriyel amaçlarla yasal olarak bulunabilen bazı ürünlerin yönlendirilebileceği esrar ve opioid pazarlarında da görülebilmektedir. Örneğin izinsiz kenevir ürünlerinin imalatı istismar edilerek yasal endüstriyel kenevir ekimi ve CBD (kannabidiol) üretimi yapılabilmektedir.

Aşırı şiddet: Yerel topluluklar ve toplum üzerinde baskı

Bazı AB Üye Devletlerinde uyuşturucu piyasasıyla ilgili olarak daha önce görülmemiş düzeyde şiddet olayları yaşanmaktadır. Bunlar genellikle kokain ve esrar piyasalarıyla bağlantılıdır. Bu durum, dağıtım merkezlerinde ve rekabetçi perakende pazarlarında yoğunlaşmış gibi görünmektedir. Bu tür şiddet olaylarına cinayetler, işkence, kaçırmalar ve sindirme olayları dâhildir. Bunlar genellikle suç şebekeleri arasında gerçekleşse de masum insanlar da mağdur olmaktadır. Bu olaylar, toplumun genelini ciddi şekilde etkilemekte ve kamu güvensizliği algısını artırmaktadır.

blurred image of two people talking

Yolsuzluk: uyuşturucu kaçakçılığının kolaylaştırılması ve hukukun üstünlüğünün baltalanması

Suç şebekeleri, faaliyetlerini kolaylaştırmak ve (ceza adaleti sisteminden kaynaklananlar dâhil olmak üzere) riskleri azaltmak için uyuşturucu piyasasının tüm seviyelerindeki yolsuzluğa güvenmektedir. Uyuşturucuyla bağlantılı yolsuzluk; lojistik merkezlerinde, hukuk mesleğinde ve finans sektöründe çalışanlar gibi kilit altyapıya erişimi olan kişileri de hedef almaktadır. Genellikle şiddetle bağlantılı olan yolsuzluk, toplumun yapısı üzerinde yıpratıcı bir etkiye sahiptir. Yönetişimi zayıflatmakta, sistemde kırılganlıklar yaratmakta ve bazen insanları suç faaliyetlerine dâhil olmaya zorlamaktadır.

Teknoloji ve yenilikler: uyuşturucu piyasalarının başlıca itici güçleri

Yasa dışı uyuşturucu üretiminde meydana gelen yenilikler; daha yüksek miktarda çıktı alınmasına, etki gücü veya saflığın artmasına ve daha geniş bir yelpazede tüketici ürünleri elde edilmesine neden olmaktadır. Suç şebekeleri sentetik uyuşturucu üretmek için yeni kimyasallar kullanmaya devam etmekte, bu da kolluk kuvvetleri için karmaşık zorluklar ortaya çıkarmaktadır. Uyuşturucunun kimyasal olarak gizlenmesindeki yenilikler de tespit ve müdahaleyi önemli ölçüde zorlaştırmaktadır. Suç şebekeleri eş zamanlı olarak yasa dışı iletişimi gizlemek, uyuşturucu dağıtım modellerini geliştirmek ve riski azaltmak için dijital gelişmelerden ve teknolojik fırsatlardan yararlanmaktadır. Son zamanlarda perakende uyuşturucu satışı için sosyal medya ve anlık mesajlaşma uygulamalarının kullanımının artması ve çok çeşitli maddeleri daha erişilebilir hâle getirmesi buna örnektir.

Uyuşturucuya göre önemli gelişmeler

büyüteç

Esrar

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: Esrar. Siyah arka plan üzerinde kenevir fotoğrafı

Son bir yıl içinde tahminî olarak 22,6 milyon yetişkinin kullandığı esrar, Avrupa Birliği'nde en yaygın yasa dışı uyuşturucudur ve Avrupa Birliği’ndeki en büyük uyuşturucu piyasasını oluşturmaya devam etmektedir.

2021’de Avrupa Birliği’ndeki esrar yakalamaları rekor seviyelere ulaşmış, 256 ton bitkisel esrar ve 816 ton reçine ele geçirilmiştir. Yasa dışı esrar piyasasında faaliyet gösteren suç şebekeleri çok çeşitlidir ve gelişmelere uyum sağlayabilmektedir. Bunlar genellikle birden fazla uyuşturucu türünün kaçakçılığını yapmakta ve şiddet, yolsuzluk ve yasal işletme yapılarının kötüye kullanılmasıyla ilişkilendirilmektedir. Son yıllarda suçlular arasında yaşanan şiddet olaylarının büyük bir kısmı, kısmen pazarın çeşitliliği ve kârlılığı nedeniyle esrar pazarıyla bağlantılıdır.

Avrupa Birliği’nde tüketilen bitkisel kenevirin çoğunun burada, özellikle de büyük ölçekli kenevir ekim alanlarının ortadan kaldırıldığı İspanya’da üretildiği görülmektedir. Batı Balkan bölgesi de bitkisel kenevir tedarikinde rol oynamaktadır. Fas ise en büyük kenevir reçine tedarikçisi olmaya devam etmektedir. Bununla birlikte Avrupa Birliği’nde reçine üretiminin arttığına dair işaretler mevcuttur. Muhtemelen Fas’a kıyasla daha az bir miktarda olsa da bu durum ortaya bir tehdit çıktığını göstermektedir. Esrar üretimi, enerji ve su kullanımının yanı sıra kimyasal kirlilik nedeniyle önemli bir çevresel etkiye sahiptir.

Son on yılda hem bitkisel kenevirin hem de reçinenin etki gücü artmış, tüketici ürünlerinde artan bir çeşitlilik gözlemlenmiştir. Bunlar arasında Kuzey Amerika’dan ticareti yapılan ve Avrupa’da üretilen yağlar, özütler, yenilebilir ürünler ve elektronik sigara ürünleri sayılabilir. Hem sentetik hem de yarı sentetik kannabinoidler de çeşitli tüketici ürünlerinde ortaya çıkmaya devam etmektedir.

Küresel olarak ve Avrupa Birliği içinde esrarla ilgili devam eden politika tartışmaları, karmaşık ve sürekli gelişen bir yasal ve düzenleyici ortama yol açmıştır. Bu durum, ulusal ve bazen yerel düzeyde heterojenliğe neden olarak kolluk kuvvetleri ve cezai adalet sistemleri için ek zorluklar doğurma potansiyeline sahiptir.

AB Uyuşturucu Piyasası hakkında daha fazla bilgi edinin: Esrar  

Kokain

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: Kokai̇n. Siyah arka planda kokain fotoğrafı

Kokain, Avrupa Birliği’nde en yaygın kullanılan ikinci yasa dışı uyuşturucu olup elde edilen gelir bakımından en büyük ikinci yasa dışı uyuşturucu piyasasını oluşturmaktadır. Kokain tüketici piyasası yükselişte olup düşük maliyetli ve yüksek saflıkta kokainin daha önce görülmemiş bir şekilde bulunabilir hâle gelmesinden etkilenmiş olması muhtemeldir. Ayrıca Avrupa'nın küresel kokain ticaretindeki rolünde potansiyel değişime dair işaretler de mevcuttur. Bu durum, Avrupa Birliği’nin diğer bölgelere kokain sevkiyatı için geçiş noktası olarak gittikçe daha fazla kullanılmasında ve kokain üretiminin bazı aşamalarının Avrupa Birliği içinde gerçekleşme eğiliminin artmasında görülebilmektedir.

Kanıtlar, Latin Amerikalı ve Avrupalı suç şebekelerinin Avrupa Birliği’nde kokain üretiminde iş birliği yaptığını göstermektedir. Bu, daha fazla işleyerek kokain hidroklorüre karıştırmak için Avrupa’ya büyük miktarlarda koka macunu ve baz kokainin kaçakçılığını içermekte ve nadiren tespit edilmektedir. Baz kokainin Avrupa Birliği'ne ithal edilmesi, yeni içilebilir kokain ürünlerinin (ör. taş kokain/crack) Avrupa tüketici pazarlarında daha fazla önem kazanması riskini de arttırmaktadır.

2017 yılından bu yana her yıl Avrupa Birliği’nde rekor miktarda kokain ele geçirilirken 2021 yılında Üye Devletler tarafından 303 ton kokain ele geçirilmiştir. Belçika, Hollanda ve İspanya en yüksek hacimli yakalamaları rapor etmekte, bu da bu ülkelerin kokain giriş noktası olarak önemini yansıtmaktadır. Ön veriler, Anvers gibi kilit giriş noktalarındakiler dâhil olmak üzere yakalamaların 2022 yılında daha da arttığını göstermektedir.

Avrupa’nın limanlarında intermodal nakliye konteynerlerinde büyük miktarda kokain ticareti yapılmaktadır. Bu durum, kokainin Avrupa Birliği'nde eşi görülmemiş bir şekilde bulunmasına yol açmıştır. Liman çalışanlarının sindirilmesi ve yolsuzluk, kokain kaçakçılığının başlıca destekleyicileridir, ancak bu piyasayla ilgili yolsuzluk toplumun diğer sektörlerine de yayılmaktadır.

Yüksek riskli suç şebekeleri Avrupa Birliği’nde kokain ticaretine hâkimdir ve önemli kârlar elde etmektedir. Diğer uyuşturucularda olduğu gibi bu ağlar da akışkandır ve birbiriyle bağlantılı bir ortamda kolaylaştırıcılar ve aracılar tarafından yürütülmektedir. Kokain piyasasıyla bağlantılı ciddi şiddet, toplumun tamamını etkilemesine rağmen görünüşe göre kilit giriş noktalarında artmaktadır.

AB Uyuşturucu Piyasası hakkında daha fazla bilgi edinin: Kokain  

Eroin ve diğer opioidler

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: Eroi̇n. Siyah arka plan üzerinde haşhaş fotoğrafı

Eroin en yaygın kullanılan yasa dışı opioid olmaya devam etmekte ve Avrupa Birliği’nde yasa dışı uyuşturucu kullanımının zararlarına önemli bir katkıda bulunmaktadır. Bununla birlikte Avrupa’daki opioid sorununun genel görünümü, küresel gelişmelerden etkilenen, hazırlıklılık ve müdahale açısından etkileri olan karmaşık bir şekilde gelişmekte ve büyümektedir.

Daha da önemlisi, Avrupa’da tüketilen eroinin ana kaynağı olan Afganistan’daki siyasi değişikliklerin bu piyasayı sekteye uğratması beklenmektedir. Mevcut veriler 2023’te afyon haşhaş yetiştiriciliği ve eroin üretiminde önemli bir azalma olduğunu gösterdiğinden Taliban’ın Nisan 2022’de açıkladığı uyuşturucu yasağı yürürlüğe girmiş gibi görünmektedir. Bu durum, Avrupa Birliği’nde eroinin bulunabilirliğinde bir azalmaya yol açabilir; bu da piyasadaki boşlukların güçlü sentetik opioidler dâhil olmak üzere diğer uyuşturucular tarafından doldurulmasına neden olarak halk sağlığı ve güvenliği üzerinde önemli olumsuz etkiler yaratabilmektedir.

Avrupa Birliği’ne eroin kaçakçılığı, giderek artan bir şekilde deniz güzergâhlarına, özellikle de küresel konteyner trafiğine ve Türkiye'den kalkan feribotların kullanımına dayanmaktadır. Aktarma noktalarının kullanılması şüpheli sevkiyatların kaynağını ve niteliğini gizlediğinden bu yöntemler tek sevkiyatta büyük miktarlarda eroin kaçakçılığına olanak sağlamaktadır.

Batı Balkan bölgesiyle bağlantılı olanlar gibi diğer şebekeler de eroin kaçakçılığında aktif olmakla birlikte Türk suç şebekeleri Avrupa pazarına toptan eroin kaçakçılığını hâkimiyetleri altında tutmaya devam etmektedir. Bu ağlar, ana üretim bölgesindeki tedarikçilerle ve Avrupa Birliği’ndeki kilit dağıtım merkezlerindeki ortaklarla iş birliği yapmakta, kaçakçılık güzergâhları üzerinde yasal olarak kurulmuş, satın alınmış veya içine sızılmış işletmelerin istismar edilmesine yardımcı olmaktadır. Eroin üretimi için gerekli ana kimyasal olan asetik anhidritin Avrupa Birliği’nden kaçakçılığı da Türkiye üzerinden “ters Balkan güzergâhı” ile gerçekleştirilmeye devam etmektedir. Bununla birlikte son zamanlarda Balkan güzergâhında eroin kaçakçılığının belirgin bir şekilde azalması gelecekte değişikliklere yol açabilir.

AB Uyuşturucu Piyasası hakkında daha fazla bilgi edinin: Eroin ve diğer opioidler  

Amfetamin

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: Amfetami̇n. Siyah arka plan üzerinde amfetamin fotoğrafı

Avrupa Birliği, amfetamin için küresel olarak önemli bir pazardır. 2021 yılında yaklaşık 90 ton uyuşturucu tüketilmiştir. Amfetamin, Avrupa Birliği’nde büyük ve istikrarlı bir pazarı olan nispeten ucuz bir uyarıcıdır. Amfetaminin fiyatı ve saflığı genellikle düşük olmakla birlikte ana üretim merkezleri olan Belçika ve Hollanda’da yüksek saflıkta ve düşük maliyetli amfetamin bulunmaktadır. Amfetamin üretiminin bir kısmı Almanya, Polonya ve bazen başka yerlerde de gerçekleşmektedir.

Suç şebekeleri amfetamin üretim yöntemlerini sürekli olarak uyarlamakta ve geliştirmektedir. Prekürsörlerin ve temel kimyasalların tedariki bunda çok önemli bir rol oynamaktadır, ancak ilgili suç altyapısı büyük ölçüde istihbarat boşluğu olarak kalmaktadır. Başlıca amfetamin üretim yöntemi, BMK’yi esas olarak tasarımcı prekürsörlerinden elde edilen bir başlangıç malzemesi olarak kullanmaktadır. Bununla birlikte gelecekte diğer yöntemler daha belirgin hâle gelebilir ve potansiyel olarak BMK’yi olan güveni ortadan kaldırabilir. Amfetamin üretiminin çevresel etkisi, ortaya çıkan büyük miktarlardaki kimyasal atık nedeniyle kayda değerdir.

Avrupa Birliği içinde amfetamin kaçakçılığı çoğunlukla kara yoluyla ve bazen de diğer uyuşturucularla birlikte gerçekleşmektedir. Daha küçük miktarların kaçakçılığı, genellikle çevrim içi ticaretle bağlantılı posta ve koli hizmetleri aracılığıyla yapılmaktadır. Amfetamin yağının Hollanda ve Belçika’dan diğer AB ülkelerine kaçakçılığı ve burada işlenerek tüketilebilir amfetamin sülfat haline getirilmesi, Avrupa Birliği’ndeki yasa dışı amfetamin kaçakçılığı işinin önemli bir parçası olup yıllar içinde büyümüştür.

Amfetamin içeren captagon tabletlerin oluşturduğu büyük sevkiyatların kaçakçılığı da Suriye ve Lübnan’daki üretim merkezlerinden ana küresel tüketici pazarı olan Arap Yarımadası’na AB limanları üzerinden yapılmaktadır. Bununla birlikte Avrupa Birliği’nde (özellikle Hollanda’da) büyük tüketici pazarlarına ihraç edilmek üzere bir miktar captagon üretimi de yapılmaktadır. Görünüşe göre bu, belirli isteklere veya talebe dayalı fırsatçı bir üretimdir.

AB Uyuşturucu Piyasası hakkında daha fazla bilgi edinin: Amfetamin  

Metamfetamin

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: Metamfetami̇n. Siyah arka plan üzerinde metamfetamin fotoğrafı

Avrupa Birliği'ndeki metamfetamin piyasası genellikle nispeten küçük olmasına rağmen büyüyor olabilir. Metamfetaminin ortalama saflığı son on yılda (özellikle de büyük ölçekli Avrupa kristal metamfetamin üretiminin daha yaygın hale geldiği 2019’dan bu yana) artmıştır. Aynı dönemde fiyatlar hafifçe düşmüştür. Avrupa Birliği’ndeki büyük ölçekli üretim ve kaçakçılık esas olarak ihracata yönelik gibi görünse de en azından bir kısmının AB kullanıcı pazarlarına sıçrama riski vardır. Bu da içilebilir kristal metamfetamin de dâhil olmak üzere metamfetaminin daha geniş bir kullanıcı grubuna yayılma potansiyelini artırmaktadır.

Endüstriyel ölçekli metamfetamin üretimi Hollanda’da ve daha az oranda Belçika’da gerçekleşmektedir. Avrupa’da metamfetamin üretimindeki yenilikler verimliliği ve üretimi artırmıştır. Diğer sentetik uyuşturucularda olduğu gibi, suç şebekeleri mevzuata uyum sağladıkça prekürsör bulunabilirliğinin kontrolünde zorluklar devam etmektedir. Avrupa Birliği'nde metamfetamin üretimi, örneğin kimyasal atıklar nedeniyle sağlığa, güvenliğe ve çevreye yönelik önemli riskler doğurmaktadır.

Avrupa Birliği’ndeki büyük ölçekli metamfetamin üretimi, Avrupalı sentetik uyuşturucu üreticileri ile Meksikalı suç şebekeleri arasındaki iş birliğinden kaynaklanmıştır. Özellikle Hollanda ve Meksika arasındaki bilgi alışverişi, daha sofistike ve daha büyük metamfetamin üretim tesislerinin kurulmasına yol açmıştır. Büyük ölçekli üretim devam etmekle birlikte, Avrupalı üreticiler teknikleri öğrendikleri için laboratuvarlarda Meksikalı üreticilere pek rastlanmamaktadır. Ancak Meksikalı suç şebekelerinin ABD piyasası için yasa dışı fentanil ürettiği bilindiğinden bu iş birliği, halk sağlığı ve güvenliği açısından potansiyel olarak yüksek risk taşıyan önemli bir emsal teşkil etmiştir.

Avrupa Birliği’nde ele geçirilen metamfetamin miktarları son yıllarda önemli ölçüde artmıştır. Bu artış hem AB içindeki üretimden hem de İran, Meksika ve Nijerya gibi AB dışı ülkelerden yapılan kaçakçılıktan kaynaklanmaktadır. Afganistan’daki metamfetamin üretimi de belirli eroin güzergâhları üzerinden Avrupa Birliği’ne kaçakçılık potansiyeli nedeniyle tehdit oluşturmaktadır. Türkiye’de uyuşturucu yakalama seviyelerinin artması böyle bir gelişmenin işareti olabilir.

AB Uyuşturucu Piyasası hakkında daha fazla bilgi edinin: Metamfetamin  

MDMA

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: MDMA. Siyah arka plan üzerinde MDMA haplarının fotoğrafı

MDMA, Avrupa Birliği'nde popüler bir uyuşturucu olmayı sürdürmektedir. Genellikle gece hayatı ve eğlence ortamlarındaki epizodik tüketim kalıplarıyla ilişkilendirilmektedir. Ulusal düzeyde önemli farklılıklar olmasına rağmen mevcut veriler MDMA tüketimi açısından genel olarak nispeten istikrarlı bir durumu göstermektedir.

Avrupa büyük ölçekli bir MDMA üreticisidir ve iç tüketici pazarına Avrupalı üreticiler tarafından mal tedarik edilmektedir. Avrupa'daki diğer sentetik uyuşturucuların üretimine benzer şekilde MDMA üretimi de büyük ölçüde Hollanda'da veya çevresinde yoğunlaşmıştır. Avrupa'da büyük miktarlarda üretilen MDMA, Avustralya ve Amerika dâhil olmak üzere Avrupa Birliği dışındaki pazarlara da ihraç edilmektedir.

Diğer sentetik uyuşturucularda olduğu gibi, MDMA üreticileri genellikle kontrollerden kaçmak için kimyasal ve prekürsör kullanımlarını uyarlamaktadır. Diğer bir gelişme, potansiyel olarak yetersiz ekipman kullanımı ve deneyimsiz üreticilerin katılımı nedeniyle yangınlar ve patlamalar da dâhil olmak üzere MDMA üretim tesislerindeki kaza raporlarındaki belirgin artıştır. Diğer sentetik uyuşturucularla aynı şekilde MDMA üretimi de ortaya çıkan kimyasal atık miktarı nedeniyle önemli çevresel hasara neden olmaktadır.

Bazı önemli ülkelerde düşüş eğilimi görülmesine rağmen perakende piyasasında bulunan MDMA tablet ve tozlarının genel etki gücü, tarihsel standartlara göre yüksek kalmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, yüksek doz MDMA tabletlerinin bulunabilirliği özellikle endişe vericidir. Bir başka tehdit de yeni tüketici gruplarının ilgisini çekebilecek yenilebilir ürünler ve sıvılar gibi yeni MDMA tüketici ürünlerinin ortaya çıkmasıdır.

MDMA’nın diğer zararlı maddelerle karıştırılarak saflığının bozulması da halk sağlığı açısından ciddi sonuçlar doğurma potansiyeline sahip sürekli bir sorun olarak kalmaktadır. MDMA tabletleri ve tozlarında saflığı bozucu maddeler yaygın olarak bulunurken katinonlar başta olmak üzere yeni psikoaktif maddelerle saflığın bozulduğu vakalar görülmüştür. Ayrıca ketamin, kokain veya 2C-B ile MDMA'nın bir karışımı olan ve ilk olarak Latin Amerika ülkelerinde bildirilen “pembe kokain” veya “tucibi”nin Avrupa pazarında ortaya çıktığı görülmektedir. Bu gelişmeler birlikte ele alındığında Avrupa MDMA pazarının dinamik ve esnek olduğunu göstermektedir.

Yeni psikoaktif maddeler

Avrupa Uyuşturucu Piyasaları Raporu: NPS. Siyah arka planda NPS fotoğrafı

Yeni psikoaktif maddelerin (NPS) ticareti, AB uyuşturucu piyasasına karşı önemli ve dinamik bir meydan okumayı temsil etmektedir, çünkü bu maddeler sürekli değişerek yasal kısıtlamalardan kaçınmaktadır. 2022 yılında nispeten az sayıdaki büyük yakalamalar nedeniyle Avrupa’da rekor düzeyde (30,6 ton) yeni psikoaktif madde ele geçirilmiştir.

Avrupa’da ilk kez ortaya çıkan yeni psikoaktif maddelerin toplam sayısı son yıllarda azalırken AB Erken Uyarı Sistemi tarafından her yıl tespit edilen ve izlenen yüzlerce madde nedeniyle piyasa dinamik yapısını sürdürmektedir. Ulusal uyuşturucu kontrol yasalarındaki farklılıkların istismar edilmesi, bazı yeni psikoaktif maddelerin uzun aralardan sonra yeniden ortaya çıkmasına olanak sağlamaktadır.

Dijitalleşme, yeni psikoaktif maddelerin satış ve dağıtımının kolaylaştırılmasında büyük bir rol oynamıştır. Bu maddelerin internet üzerinden bulunabilmesi, çevrim içi satışları izlemeye ve kontrol etmeye yönelik etkili önlemlere duyulan ihtiyacı vurgulayarak düzenlemeler açısından zorluklar doğurmaktadır.

Yeni psikoaktif maddeler Avrupa Birliği'ne ağırlıklı olarak Avrupa dışından gönderilmektedir. Çin önemli bir tedarikçi olmaya devam ederken bazı sentetik maddeler (katinonlar, kannabinoidler ve opioidler gibi) üzerindeki kontrol önlemleri ve muhtemelen sınırlı yerel kontroller nedeniyle NPS üretiminin bir kısmı, görünüşe göre önemli bir kaynak olarak ortaya çıkan Hindistan'a kaymıştır.

Avrupa’da büyük miktarlarda 3-CMC ve 4-CMC başta olmak üzere bazı sentetik katinonların üretimi de gözlenmektedir. Özellikle yeni psikoaktif maddelerin prekürsörlerinin çok azı şu anda kontrol altında olduğundan başka maddelerin üretilme olasılığı bir tehdit olarak kalmaktadır.

Hindistan’dan yapılan toplu ithalatları içeren büyük ölçekli katinon yakalamaları, görünürde Avrupa genelinde dağıtılmak üzere çoğunlukla Hollanda ve İspanya tarafından durdurulmaktadır. Ayrıca dökme toz hâlindeki psikoaktif farmasötik bileşenlerin Avrupa Birliği’ne tedarikinde de artan bir eğilim söz konusudur. Bunun Avrupa dışındaki kimya ve ilaç şirketlerinden kaynaklandığından şüphelenilmektedir.

Yarı sentetik kannabinoidler 2022’den beri Avrupa'da esrar ve delta-9-THC'nin “yasal” ikameleri olarak açıkça satılmaktadır. Bunlar, düşük THC'li kenevirden (esrar) elde edilen kannabidiol gibi doğal kannabinoidlerden yapılmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri’nden büyük miktarlarda ithal edilse de Avrupa’da da üretilmektedir. Bunlar elektronik sigara ürünleri, yenilebilir ürünler ve gençler için çekici olabilecek diğer sofistike ürünler hâlinde satılmaktadır.

Nitazenler gibi yeni sentetik opioidlerin Avrupa'nın bazı bölgelerinde daha fazla bulunduğuna dair işaretler mevcuttur. Yerleşik opioidlerin bu güçlü maddelerle karıştırılarak saflığının bozulması ya da hileli satışı da artıyor olabilir. Bu durum aşırı doz riskini artırmakta ve salgınlara neden olabilmektedir. Bu değişiklikler muhtemelen olası eroin tedarik kesintileri de dâhil olmak üzere arz yönlü faktörlerden kaynaklanmaktadır.

Son zamanlarda, Avrupa'da benzodiazepinler (“benzo-dope”) veya hayvan sakinleştirici ksilazin (“tranq-dope”) ile yeni opioidlerin karışımları bildirilmiştir. İlk olarak Kuzey Amerika'da görülen bu karışımlar, aşırı doz riski de dâhil olmak üzere artan zararlarla bağlantılıdır.

Yeni psikoaktif maddelerle ilişkili zararlar, özellikle akut zehirlenmelerle ilgili olarak önemli bir endişe kaynağı olmaya devam etmektedir. Bu maddelerin çeşitliliği ve sürekli gelişen niteliğinin yanı sıra (bunlar diğer uyuşturucular yerine hileli olarak satılabildiği veya saflık bozucu olarak kullanılabildiği için) tüketicilerin kullandıkları belirli yeni psikoaktif maddelerin farkında olmayabileceği göz önünde bulundurulduğunda etkili zarar azaltma önlemlerinin uygulanması karmaşık bir zorluk olmayı sürdürmektedir.

Mevcut tehditleri ele almaya ve hazırlıklılığı artırmaya yönelik eylemler

A hand holding a light bulb in form of a human head

AB uyuşturucu piyasasının oluşturduğu birçok fazla tehdidi izlemek ve bunlara cevap vermek; zararları azaltan ve olumlu değişim fırsatlarını değerlendiren multidisipliner, esnek ve ileriye dönük bir yaklaşım gerektirmektedir. Bu bölümde AB uyuşturucu piyasalarının hâlihazırda karşılaştığı ve gelecekte karşılaşabileceği tehditlere etkili bir şekilde yanıt verebilmek için ele alınması gereken kilit alanlar özetlenmektedir.

İstihbarat görüntülerinin iyileştirilmesi: tespit, izleme ve analiz

  • Yapay zekâ ve uydu görüntüleri analizi gibi gelişmiş yöntem ve teknolojilerden daha fazla yararlanarak prekürsörler, yasa dışı uyuşturucular ve yeni psikoaktif maddeler dâhil olmak üzere AB uyuşturucu piyasasının sistematik takibi ve analizinin geliştirilmesi.
  • Sentetik opioidler ve yeni psikoaktif maddeler gibi halk sağlığı için önemli olumsuz etkileri olan zararlı maddelerin tespiti ve takibinin artırılması.
  • Avrupa dışındaki gelişmelerin AB uyuşturucu piyasasını nasıl etkileyebileceğine odaklanmak dâhil olmak üzere, uyuşturucu tedarik zinciri genelinde tehdit değerlendirmelerinin daha da güçlendirilmesi.
  • Nedenler hakkında daha derin bir anlayış geliştirmek amacıyla karşılaştırılabilir göstergeler ve araçlar kullanarak uyuşturucu piyasasına bağlı şiddetin takibi ve analizinin geliştirilmesi. Buna bağlı olarak, en yüksek tehdidi oluşturan suç şebekelerini haritalandırmaya öncelik verilmesi.
  • Uyuşturucu ticareti ve dağıtımı için çevrim içi platform kullanımının takibi ve analizinin geliştirilmesi. Herkese açık ağ ve sosyal medya platformlarındaki gelişmelere, özellikle gençlerin kullanımıyla ilgili olarak dikkat edilmelidir.
  • Mevzuat değişikliklerinin yasa dışı uyuşturucu piyasaları üzerindeki potansiyel etkisini analiz etmek için yeni çerçeveler geliştirilmesi. Bu, uyuşturucu pazarının büyüklüğünün ve yönetişim üzerindeki olası etkilerinin daha iyi anlaşılmasını gerektirecektir.

Arzı azaltmaya ve güvenliği artırmaya yönelik müdahalelerin güçlendirilmesi

  • Suç şebekelerine (özellikle de yüksek riskli olanlara) ve yüksek değerli hedeflere karşı operasyonel müdahalelerin güçlendirilmesi. İkinci husus, kara para aklama ağları gibi yasa dışı faaliyetleri mümkün kılan aracıları ve kolaylaştırıcıları içermektedir.
  • Suç şebekelerinin ve ortaklarının tamamının çökertilmesine yönelik operasyonel faaliyetlere daha fazla öncelik verilmesi.
  • Operasyonel görev güçleri ve ortak soruşturma ekipleri başta olmak üzere ilgili Avrupa araçlarından operasyonel koordinasyon ve uluslararası iş birliği için tam olarak yararlanılması.
  • Uyuşturucu üretiminde kullanılan prekürsörlerin ve temel kimyasalların kaçakçılığına ve saptırılmasına yönelik müdahalelerin geliştirilmesi. Suç şebekelerinin mevcut kontrol tedbirlerinin zayıflıklarından faydalanmasını önlemek ve prekürsör arzını azaltmak için gelişmiş stratejiler gereklidir.
  • Suçluların yasalardaki boşluklardan ve meşru ekonomiden yararlanmasını önlemek için idari engellerin güçlendirilmesi. Bu, suçluların hukukun üstünlüğünü baltalamasını önlemek için yolsuzlukla mücadeleye yönelik güçlendirilmiş ve hedefe yönelik tedbirleri de içermelidir.
  • Avrupa’daki limanlarda, posta ve kargo merkezlerinde engelleme kapasitesinin artırılması. Bu, gelişmiş izleme teknolojileri ve araçlarının uygulanmasını içermelidir.
  • Suç şebekeleri tarafından istismar edilme ve çalıştırılma riski altındaki gençlere odaklanan suç önleme politikalarının güçlendirilmesi ve bunlara daha fazla öncelik verilmesi. Gençler arasında çevrim içi risk davranışlarını hedef alan önleme ve farkındalık programları da geliştirilmelidir.

Uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi

  • network on world map on blue background
    Yasa dışı uyuşturucu tedarik zinciri genelinde suç şebekeleriyle mücadele etmek için uluslararası kuruluşlar ve üçüncü ülkelerle angajman ve iş birliğinin güçlendirilmesi. Özellikle Avrupa Birliği’ne yönelik uyuşturucu akışının kilit merkezlerinde iş birliğinin geliştirilmesine dikkat edilmelidir.
  • Avrupa Birliği ile üçüncü ülkeler arasında duruma ilişkin farkındalığı ve koordineli müdahaleleri artırmak için uyuşturucu kaçakçılığı ağları, güzergâhları ve eğilimleri hakkında veri ve istihbarat alışverişinin teşvik edilmesi.
  • Uyuşturucu ticaretini engellemeye yönelik yasal çerçeveleri uyumlaştırmak için ilgili Avrupa yönetmeliklerinin ve uluslararası anlaşmaların uygulanmasının daha fazla desteklenmesi. Dış ülkelerde faaliyet gösteren suçluların iadesine ve haklarında kovuşturma başlatılmasına yönelik çerçevelerin iyileştirilmesine özellikle dikkat edilmelidir.
  • Meşru işletme yapılarının ve uluslararası ticaret yollarının istismar edilmesini önlemek için kamu sektörü-özel sektör ortaklıklarının güçlendirilmesi. Kilit lojistik merkezlerinde suç faaliyetlerine karşı dayanıklılığın artırılmasına öncelik vermek de buna dâhildir.

Kapasite geliştirmeye yatırım yapılması

  • Operasyonel ve stratejik müdahalelere ayrılan insan kaynaklarının ve mali kaynakların artırılması. Avrupa’ya uyuşturucu akışları için kilit giriş noktalarında kapasite geliştirilmesine ve yerleşik en iyi uygulamalarla tutarlılık ve uyum sağlanmasına özellikle dikkat edilmelidir.
  • Yenilikçi algılama, izleme ve analiz teknolojilerinin geliştirilmesi ve uygulanması için yapılan yatırımların güçlendirilmesi.
  • Suç faaliyetlerini önlemeye yönelik farkındalığı artırmak ve en iyi uygulamaları daha fazla yaygınlaştırmak amacıyla hem Avrupa içinde hem de önemli harici ülkelerde kilit çalışanların ve yetkililerin eğitimine daha fazla yatırım yapılması.
  • Avrupa’ya giden kilit uyuşturucu kaçakçılığı yolları konusunda üçüncü ülkelere yardımın ve kapasite artırıcı desteğin artırılması; kolluk kuvvetlerine, sınır kontrollerine, uyuşturucu tedavi programlarına ve zarar azaltma programlarına odaklanılması.

Politika, halk sağlığı ve güvenlik müdahalelerinin güçlendirilmesi

  • Yasa dışı uyuşturucu piyasalarının sağlık ve güvenlik üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için kanıta dayalı politika oluşturma sürecinin daha da geliştirilmesi. Özellikle ortaya çıkan tehditleri önceden tahmin etmek ve proaktif olarak azaltmak için ayrıntılı tehdit değerlendirmelerine dayalı ve geleceğe yönelik politika yaklaşımları ve müdahaleleri gereklidir.
  • Hedeflenen suç önleme çalışmalarının geliştirilmesi, savunmasız topluluklara odaklanılması.
  • Uyuşturucu kullanımının zararlı sonuçlarını azaltmak için hedefe yönelik ve kanıta dayalı önleme, tedavi ve zarar azaltma müdahalelerine yapılan yatırımların artırılması.
  • Uyuşturucu üretimi, kaçakçılığı ve kullanımıyla ilişkili çevresel riskler ve zararlara yönelik politika farkındalığının ve müdahalelerin geliştirilmesi.

Tutarlı bir yaklaşıma doğru

eu flags in front of mirror windows building

AB düzenleyici çerçevesi, organize suçlarla mücadelede kolluk kuvvetleri ve adli makamlara tutarlı bir yaklaşım sağlanması açısından kilit önem taşımaktadır. Bu yasal çerçeve, yasa dışı uyuşturucu tedarik zincirindeki suç aktörlerini engellemek için Üye Devletlere “Suç Tehditlerine Karşı Avrupa Çok Disiplinli Platformu (EMPACT)” gibi etkili araçlar sağlamaktadır. Önümüzdeki süreçte yasa dışı uyuşturucu piyasalarının temel nedenlerini ele alan diğer entegre yaklaşımların güçlendirilmesine ihtiyaç vardır. Bu amaçla, politikalar ve müdahaleler yasa dışı uyuşturucu piyasalarının sosyal, ekonomik ve psikolojik itici güçlerini ele almayı hedeflemelidir. AB düzenleyici çerçevesi kapsamında ilgili tüm tedbirleri uygulamaya devam etmek ve ortaya çıkan tehditlerle mücadeleye yönelik yeni politikalar ve müdahaleler geliştirmek, organize suçlarla mücadelede tutarlılığın sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır.

Kaynak veriler

Bu sayfadaki infografik ve grafiklerin hazırlanmasında kullanılan veriler aşağıdadır.

Tablo 1. Son on yılda Avrupa Birliği'nde ele geçirilen uyuşturucu yüzdelerindeki değişim
Uyuşturucu Ele geçirilen miktar Ele geçirme sayısı
Kokain 416 -3
Kenevir bitkisi 260 -6
Metamfetamin 135 121
Eroin 126 -40
Kenevir reçinesi 77 -37
Amfetamin 42 -18

Bu sayfa hakkında 

Önerilen alıntı: Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi ve Europol (2024), AB Uyuşturucu Piyasaları Analizi: Politika ve uygulama için önemli bilgilerhttps://www.emcdda.europa.eu/publications/eu-drug-markets/analysis-key-insights-policy-and-practice_en

Tanımlayıcılar:

HTML: TD-05-23-510-TR-Q
ISBN: 978-92-9497-994-0
DOI: 10.2810/811267

Top