Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2024: Τάσεις και εξελίξεις
Εισαγωγικό σημείωμα
Η παρούσα έκθεση βασίζεται στις πληροφορίες που έλαβε το EMCDDA, υπό μορφή ετήσιων εθνικών εκθέσεων, από τα κράτη μέλη της ΕΕ, την Τουρκία ως υποψήφια χώρα και τη Νορβηγία.
Σκοπός της είναι να παρουσιάσει μια επισκόπηση και μια σύνοψη της κατάστασης των ναρκωτικών στην Ευρώπη έως τα τέλη του 2023. Ως εκ τούτου, οι κατηγοριοποιήσεις, τα συγκεντρωτικά μεγέθη και οι επισημάνσεις αντικατοπτρίζουν την κατάσταση που επικρατούσε το 2023 βάσει των διαθέσιμων στοιχείων όσον αφορά τη σύνθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις χώρες που συμμετείχαν στις διαδικασίες υποβολής εκθέσεων στο EMCDDA κατά το συγκεκριμένο έτος. Ωστόσο, δεν καλύπτουν όλα τα στοιχεία το σύνολο της περιόδου. Λόγω του χρόνου που απαιτείται για τη συγκέντρωση και την υποβολή στοιχείων, πολλά από τα ετήσια εθνικά σύνολα δεδομένων που περιλαμβάνονται εδώ προέρχονται από το έτος αναφοράς Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2022. Η ανάλυση των τάσεων βασίζεται μόνο στις χώρες που διαθέτουν επαρκή στοιχεία για την περιγραφή των μεταβολών που συντελέστηκαν κατά την υπό εξέταση περίοδο. Ο αναγνώστης θα πρέπει να έχει επίσης υπόψη ότι η παρακολούθηση των τάσεων και των εκφάνσεων μιας αφανούς και στιγματισμένης συμπεριφοράς όπως η χρήση ναρκωτικών είναι πρακτικά και μεθοδολογικά δυσχερής. Για τον λόγο αυτό, στις αναλύσεις της παρούσας έκθεσης χρησιμοποιούνται πολλαπλές πηγές δεδομένων. Παρά τις σημαντικές βελτιώσεις που έχουν σημειωθεί, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στη δυνατότητα αναλύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οφείλουμε να αναγνωρίζουμε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες μεθοδολογικές δυσκολίες. Ως εκ τούτου, τα δεδομένα απαιτείται να ερμηνεύονται με προσοχή, ιδίως όταν γίνονται συγκρίσεις μεμονωμένων μεταβλητών μεταξύ χωρών. Οι αναγκαίες επισημάνσεις σχετικά με τα δεδομένα παρατίθενται στην ηλεκτρονική έκδοση του Δελτίου στατιστικών στοιχείων 2024, όπου περιέχονται και αναλυτικές πληροφορίες για τη μεθοδολογία, διευκρινίσεις για την ανάλυση και παρατηρήσεις σχετικά με τους περιορισμούς των συνόλων δεδομένων. Περιέχονται επίσης πληροφορίες για τις μεθόδους και τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για τις εκτιμήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες ενίοτε γίνονται με βάση τη μέθοδο της παρεμβολής.
Περιεχόμενο
Η κατάσταση των ναρκωτικών στην Ευρώπη έως το 2024
Η σελίδα αυτή βασίζεται στα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία για την επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης και των αναδυόμενων ζητημάτων που αφορούν τα ναρκωτικά στην Ευρώπη, με επίκεντρο το έτος έως το τέλος του 2023. Η ανάλυση που παρουσιάζεται εδώ υπογραμμίζει ορισμένες εξελίξεις που ενδέχεται να έχουν σημαντικές συνέπειες για την πολιτική για τα ναρκωτικά και τους επαγγελματίες που ασχολούνται με τα ναρκωτικά στην Ευρώπη.
Κατανόηση της κατάστασης των ναρκωτικών στην Ευρώπη το 2024 – βασικές εξελίξεις
Προσφορά ναρκωτικών, παραγωγή και πρόδρομες ουσίες
Από την ανάλυση των δεικτών που σχετίζονται με την προμήθεια των ευρέως χρησιμοποιούμενων παράνομων ουσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκύπτει ότι η διαθεσιμότητα ουσιών όλων των τύπων παραμένει υψηλή. Στη σελίδα αυτή μπορείτε να βρείτε μια επισκόπηση της προσφοράς ναρκωτικών στην Ευρώπη με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία, τα οποία υποστηρίζονται από τις τελευταίες διαχρονικές τάσεις όσον αφορά τις κατασχέσεις ναρκωτικών και τα αδικήματα που εμπίπτουν στη νομοθεσία περί ναρκωτικών, καθώς και από τα στοιχεία του 2022 σχετικά με την παραγωγή ναρκωτικών και τις κατασχέσεις πρόδρομων ουσιών.
Προσφορά, παραγωγή και πρόδρομες ουσίες ναρκωτικών — η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Κάνναβη
Η κάνναβη παραμένει η ευρύτερα διαδεδομένη παράνομη ουσία στην Ευρώπη. Στη σελίδα αυτή μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση της κατάστασης στην Ευρώπη όσον αφορά την κάνναβη, όπως, μεταξύ άλλων, στοιχεία σχετικά με την επικράτηση της χρήσης, τη ζήτηση θεραπείας, τις κατασχέσεις, την τιμή, την καθαρότητα και τις βλάβες.
Κάνναβη – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Κοκαΐνη
Η κοκαΐνη είναι, μετά την κάνναβη, το δεύτερο πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο ναρκωτικό στην Ευρώπη, αν και τα επίπεδα επικράτησης και τα πρότυπα χρήσης διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών. Στη σελίδα αυτή, μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση της κατάστασης στην Ευρώπη όσον αφορά την κοκαΐνη, όπως, μεταξύ άλλων, της επικράτησης της χρήσης, της ζήτησης θεραπείας, των κατασχέσεων, της τιμής, της καθαρότητας και των βλαβών.
Κοκαΐνη – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Συνθετικά διεγερτικά
Η αμφεταμίνη, η μεθαμφεταμίνη και, πιο πρόσφατα, οι συνθετικές καθινόνες είναι όλα συνθετικά διεγερτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος που διατίθενται στην αγορά ναρκωτικών στην Ευρώπη. Στη σελίδα αυτή, μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση της κατάστασης των συνθετικών διεγερτικών στην Ευρώπη, όπως, μεταξύ άλλων, της επικράτησης της χρήσης, της ζήτησης θεραπείας, των κατασχέσεων, της τιμής, της καθαρότητας και των βλαβών.
Συνθετικά διεγερτικά - η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
MDMA
Η MDMA είναι συνθετική ουσία χημικά συναφής με τις αμφεταμίνες, αλλά έχει διαφορετική δράση. Στην Ευρώπη, η χρήση MDMA έχει γενικά συνδεθεί με περιστασιακές μορφές κατανάλωσης στο πλαίσιο της νυχτερινής ζωής και της ψυχαγωγίας. Στη σελίδα αυτή, μπορείτε να βρείτε την τελευταία ανάλυση της κατάστασης στην Ευρώπη όσον αφορά την MDMA, όπως, μεταξύ άλλων, της επικράτησης της χρήσης, των κατασχέσεων, της τιμής και της καθαρότητας.
MDMA – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Ηρωίνη και άλλα οπιοειδή
Η ηρωίνη παραμένει το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο οπιοειδές στην Ευρώπη και ευθύνεται για σημαντικό ποσοστό της επιβάρυνσης της υγείας που αποδίδεται στην κατανάλωση παράνομων ουσιών. Το πρόβλημα των οπιοειδών στην Ευρώπη, ωστόσο, εξακολουθεί να εξελίσσεται με τρόπους που είναι πιθανό να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα στον τομέα αυτό. Στη σελίδα αυτή μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση της κατάστασης των ναρκωτικών για την ηρωίνη και άλλα οπιοειδή στην Ευρώπη, όπως, μεταξύ άλλων, της επικράτησης της χρήσης, της ζήτησης θεραπείας, των κατασχέσεων, της τιμής, της καθαρότητας και των βλαβών.
Ηρωίνη και άλλα οπιοειδή – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Νέες ψυχοδραστικές ουσίες
Η αγορά των νέων ψυχοδραστικών ουσιών χαρακτηρίζεται από τον μεγάλο αριθμό ουσιών που έχουν εμφανιστεί στον τομέα αυτό καθώς και από το γεγονός ότι κάθε χρόνο εξακολουθούν να ανιχνεύονται νέες. Στη σελίδα αυτή θα βρείτε μια επισκόπηση της κατάστασης των ναρκωτικών για τις νέες ψυχοδραστικές ουσίες στην Ευρώπη, η οποία υποστηρίζεται από πληροφορίες για τις κατασχέσεις από το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ για ουσίες που εντοπίζονται για πρώτη φορά στην Ευρώπη. Στις νέες ουσίες που καλύπτονται περιλαμβάνονται τα ημισυνθετικά κανναβινοειδή, οι συνθετικές καθινόνες, τα νέα συνθετικά οπιοειδή και τα νιταζένια.
Νέες ψυχοδραστικές ουσίες – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Άλλες ουσίες
Εκτός από τη χρήση των πιο γνωστών ουσιών που διατίθενται στις παράνομες αγορές ναρκωτικών, στην Ευρώπη γίνεται χρήση και ορισμένων άλλων ουσιών με παραισθησιογόνες, αναισθητικές, διασχιστικές ή κατασταλτικές ιδιότητες: πρόκειται για το LSD, τα παραισθησιογόνα μανιτάρια, την κεταμίνη, το GHB και το υποξείδιο του αζώτου. Σε αυτή τη σελίδα μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση της κατάστασης σχετικά με τις εν λόγω ουσίες στην Ευρώπη καθώς και πληροφορίες που αφορούν, μεταξύ άλλων, τις κατασχέσεις, την επικράτηση και τα πρότυπα χρήσης, την έναρξη θεραπείας και τις βλάβες.
Άλλες ουσίες– η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Ενέσιμη χρήση ναρκωτικών
Παρά τη συνεχιζόμενη μείωση της ενέσιμης χρήσης ναρκωτικών την τελευταία δεκαετία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η συγκεκριμένη συμπεριφορά εξακολουθεί να ευθύνεται για δυσανάλογο ποσοστό τόσο οξέων όσο και χρόνιων επιβλαβών επιδράσεων στην υγεία που προκαλούνται από παράνομες ουσίες. Στη σελίδα αυτή μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση σχετικά με την ενέσιμη χρήση ναρκωτικών στην Ευρώπη και, μεταξύ άλλων, βασικά στοιχεία για την επικράτηση της χρήσης σε εθνικό επίπεδο και τους χρήστες που εισέρχονται σε εξειδικευμένα κέντρα θεραπείας, καθώς και πληροφορίες από μελέτες σχετικά με αναλύσεις υπολειμμάτων σύριγγας.
Ενέσιμη χρήση ναρκωτικών – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Λοιμώδη νοσήματα που συνδέονται με τα ναρκωτικά
Οι χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών κινδυνεύουν να προσβληθούν από λοιμώξεις εξαιτίας της κοινής χρήσης ενέσιμων συνέργων. Στη σελίδα αυτή μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση σχετικά με τα λοιμώδη νοσήματα που συνδέονται με τα ναρκωτικά στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων βασικών στοιχείων για τις λοιμώξεις από τον ιό HIV και τους ιούς της ηπατίτιδας B και C.
Λοιμώδη νοσήματα που συνδέονται με τα ναρκωτικά - η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Θάνατοι που οφείλονται στα ναρκωτικά
Η εκτίμηση της θνησιμότητας που αποδίδεται στη χρήση ουσιών είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του αντίκτυπου της χρήσης ουσιών στη δημόσια υγεία και του τρόπου με τον οποίο αυτή μπορεί να μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Στη σελίδα αυτή μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση σχετικά με τους θανάτους που οφείλονται στα ναρκωτικά στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων βασικών στοιχείων για τους θανάτους από υπερβολική δόση, τις ουσίες στις οποίες οφείλονται και άλλες πληροφορίες.
Θάνατοι που οφείλονται στα ναρκωτικά - η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Θεραπεία με αγωνιστές οπιοειδών
Οι χρήστες οπιοειδών αντιπροσωπεύουν την πολυπληθέστερη ομάδα χρηστών που υποβάλλεται σε εξειδικευμένη θεραπεία ουσιοεξάρτησης, κυρίως με τη μορφή θεραπείας με αγωνιστές οπιοειδών. Σε αυτή τη σελίδα, μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση σχετικά με την παροχή θεραπείας με αγωνιστές οπιοειδών στην Ευρώπη, καθώς και βασικά στοιχεία σχετικά με την κάλυψη, τον αριθμό των ατόμων που υποβάλλονται σε θεραπεία και τις οδούς παραπομπής σε θεραπεία.
Θεραπεία με αγωνιστές οπιοειδών - η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Μείωση της βλάβης
Η μείωση της βλάβης περιλαμβάνει παρεμβάσεις, προγράμματα και πολιτικές που έχουν ως στόχο να μειώσουν τις υγειονομικές, κοινωνικές και οικονομικές βλάβες που προκαλεί η χρήση ουσιών στα άτομα, τις κοινότητες και τις κοινωνίες. Σε αυτή τη σελίδα μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση των παρεμβάσεων για τη μείωση των βλαβών στην Ευρώπη συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, βασικών δεδομένων σχετικά με τη θεραπεία αγωνιστών οπιοειδών, τα προγράμματα ναλοξόνης και τους χώρους επιτηρούμενης χρήσης ναρκωτικών.
Μείωση της βλάβης – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη
Έκδοση PDF της πλήρους έκθεσης
Η ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2024 σχεδιάστηκε ως ένα προϊόν που δίνει προτεραιότητα στην ψηφιακή τεχνολογία, το οποίο αποτελείται από ενότητες και έχει βελτιστοποιηθεί για διαδικτυακή ανάγνωση. Σε κάθε κεφάλαιο, μπορείτε να τηλεφορτώσετε τη σελίδα σε μορφή PDF. Επίσης, εδώ υπάρχει διαθέσιμη σε μορφή PDF η πλήρης έκθεση (συνδυασμός όλων των ενοτήτων και των πινάκων του παραρτήματος). Επισημαίνεται ότι ενδεχομένως να έχουν προκύψει ορισμένα σφάλματα κατά τη διαδικασία της μετατροπής και είναι πιθανό η παρούσα έκδοση να μην περιέχει όλες τις διορθώσεις που πραγματοποιήθηκαν από την πρώτη δημοσίευση της έκθεσης (παρακαλείστε να ελέγξετε την ημερομηνία τελευταίας επικαιροποίησης).
Τηλεφορτώστε την πλήρη έκδοση σε μορφή PDF της Ευρωπαϊκής Έκθεσης για τα ναρκωτικά 2024 (16 MB, τελευταία επικαιροποίηση 14.06.2024)
Κατάλογος διαγραμμάτων
Διατίθεται κατάλογος όλων των διαγραμμάτων της έκθεσης.
Απεικονίσεις δεδομένων
Μια σειρά επιλεγμένων απεικονίσεων δεδομένων της έκθεση είναι διαθέσιμη στη συνέχεια.
Παράρτημα πινάκων
Οι πίνακες αυτοί, οι οποίοι δημιουργήθηκαν ειδικά για την Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά, παρέχουν εθνικά δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται για να εκτιμηθεί η επικράτηση της χρήσης ναρκωτικών, η προβληματική χρήση οπιοειδών, η θεραπεία υποκατάστασης, ο συνολικός αριθμός χρηστών σε θεραπεία, ο αριθμός των χρηστών που ξεκινούν θεραπεία, η ενέσιμη χρήση ναρκωτικών, οι οφειλόμενοι στα ναρκωτικά θάνατοι, τα συνδεόμενα με τα ναρκωτικά λοιμώδη νοσήματα, η διανομή συρίγγων και οι κατασχέσεις ναρκωτικών. Τα εθνικά δεδομένα που παρουσιάζονται εδώ προέρχονται από το Δελτίο στατιστικών στοιχείων 2024 του EMCDDA, του οποίου και συνιστούν υποκατηγορία. Το Δελτίο περιέχει σημειώσεις και μεταδεδομένα. Διευκρινίζονται τα έτη στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα. Επιπλέον, για ορισμένους δείκτες, οι εν λόγω πίνακες δεδομένων παρέχουν επίσης συνολικές τιμές για την ΕΕ καθώς και για τις χώρες αναφοράς του EMCDDA, «ΕΕ+2» (κράτη μέλη της ΕΕ, Τουρκία και Νορβηγία).
Πίνακες παραρτήματος της Ευρωπαϊκής έκθεσης για τα ναρκωτικά 2024
Πρωτογενή δεδομένα
Οι σύνδεσμοι προς όλους τους πίνακες πρωτογενών δεδομένων που χρησιμοποιούνται στην έκθεση για τη δημιουργία απεικονίσεων δεδομένων παρέχονται στο κάτω μέρος κάθε κεφαλαίου, καθώς και, στις περισσότερες περιπτώσεις, κάτω από κάθε γραφική παράσταση. Το σύνολο των πρωτογενών δεδομένων για την έκθεση, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων για τους πίνακες που εμφανίζονται στην έκθεση, είναι προσβάσιμο μέσω του παρακάτω συνδέσμου. Όλα τα δεδομένα είναι πλήρως συμβατά με την άδεια Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0).
Πλήρες σύνολο πινάκων πρωτογενών δεδομένων για την Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2024
Το Δελτίο στατιστικών στοιχείων 2024, το οποίο δημοσιεύεται μαζί με την παρούσα έκθεση, παρέχει πρόσβαση όχι μόνο στα υποκείμενα δεδομένα που αποτελούν τη βάση της παρούσας έκθεσης, αλλά και σε πρόσθετα δεδομένα και στατιστικά στοιχεία, μεθοδολογικές σημειώσεις και επισημάνσεις.
Ευχαριστίες
Το EMCDDA εκφράζει τις ευχαριστίες του προς τους ακόλουθους φορείς για τη βοήθειά τους στη σύνταξη της παρούσας έκθεσης:
- τους επικεφαλής των εθνικών σημείων επαφής του δικτύου Reitox και το προσωπικό τους·
- τους ανταποκριτές του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης των εθνικών σημείων επαφής του δικτύου Reitox και τους εμπειρογνώμονες των εθνικών δικτύων έγκαιρης προειδοποίησης·
- τις υπηρεσίες και τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών που συνέλεξαν ανεπεξέργαστα δεδομένα για την παρούσα έκθεση·
- τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και την επιστημονική επιτροπή του EMCDDA
- το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης —ιδίως την οριζόντια ομάδα εργασίας για τα ναρκωτικά— και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή·
- το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) και την Ευρωπόλ·
- την Ομάδα Pompidou του Συμβουλίου της Ευρώπης, το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον 'Ελεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC), το Περιφερειακό γραφείο για την Ευρώπη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, την Ιντερπόλ, τον Παγκόσμιo Οργανισμό Τελωνείων (ΠΟΤ), την Πανευρωπαϊκή έρευνα στον μαθητικό πληθυσμό για το αλκοόλ και τα άλλα ναρκωτικά (ESPAD), την Sewage Analysis Core Group Europe (SCORE), το European Drug Emergencies Network (Euro-DEN Plus),το ευρωπαϊκό πρόγραμμα συλλογής και ανάλυσης συρίγγων (ESCAPE), το Ευρωπαϊκό δίκτυο χώρων επιτηρούμενης χρήσης ναρκωτικών (ENDCR) και το διευρωπαϊκό δίκτυο πληροφόρησης για τα ναρκωτικά (TEDI).
Το Reitox είναι το ευρωπαϊκό δίκτυο πληροφόρησης για τα ναρκωτικά και την τοξικομανία. Το δίκτυο αποτελείται από εθνικά σημεία επαφής στα κράτη μέλη της ΕΕ, την Τουρκία ως υποψήφια χώρα, τη Νορβηγία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τελώντας υπό την ευθύνη των κυβερνήσεών τους, τα σημεία επαφής είναι οι εθνικές αρχές που παρέχουν πληροφόρηση στο EMCDDA σχετικά με τα ναρκωτικά.
Προηγούμενες εκδόσεις της παρούσας έκθεσης
Προηγούμενες εκδόσεις της ευρωπαϊκής έκθεσης για τα ναρκωτικά διατίθενται στη Βάση δεδομένων δημοσιεύσεων.
Σχετικά με αυτήν τη σελίδα
Προτεινόμενη αναφορά: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (2024), Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2024: Τάσεις και εξελίξεις, https://www.emcdda.europa.eu/publications/european-drug-report/2024_en
Κωδικοί αναγνώρισης:
HTML: TD-AT-24-001-EL-Q
ISBN: 978-92-9497-977-3
ISSN: 2314-9078
DOI: 10.2810/677180