Κοκαΐνη – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη (Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2025)

Η κοκαΐνη είναι, μετά την κάνναβη, η δεύτερη πιο διαδεδομένη παράνομη ουσία στην Ευρώπη, αν και τα επίπεδα επικράτησης και τα πρότυπα χρήσης διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών. Στη σελίδα αυτή, μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη ανάλυση της κατάστασης στην Ευρώπη όσον αφορά την κοκαΐνη, όπως, μεταξύ άλλων, της επικράτησης της χρήσης, της ζήτησης θεραπείας, των κατασχέσεων, της τιμής, της καθαρότητας, και των βλαβών.

Η σελίδα αυτή αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής έκθεσης για τα ναρκωτικά 2025, της ετήσιας επισκόπησης του EUDA σχετικά με την κατάσταση των ναρκωτικών στην Ευρώπη.

Table of contents/Search

Table of contents/Search

Search within the book

Operator

Any match

Exact term match only

Select any filter and click on Search to see results

Close

Τελευταία επικαιροποίηση: 5 Ιουνίου 2025

Η πρωτοφανής διαθεσιμότητα κοκαΐνης έχει επιβλαβείς συνέπειες για την υγεία και την κοινωνία

Η κοκαΐνη είναι, μετά την κάνναβη, η δεύτερη πιο διαδεδομένη παράνομη ουσία στην Ευρώπη. Μολονότι τα επίπεδα επικράτησης και τα πρότυπα χρήσης διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών (βλ. Επικράτηση και πρότυπα χρήσης κοκαΐνης), η διαθεσιμότητα της εν λόγω ουσίας συνεχίζει να αυξάνεται. Εξίσου εντείνεται και η ανησυχία ότι το υγειονομικό και κοινωνικό κόστος που συνδέεται με την εν λόγω ουσία αυξάνεται σημαντικά. 

Η κοκαΐνη διατίθεται συνήθως στην Ευρώπη σε δύο μορφές. Η πιο συνηθισμένη είναι η κοκαΐνη σε σκόνη (η μορφή άλατος) και λιγότερο συχνά διαθέσιμη είναι η κοκαΐνη κρακ (μια ελεύθερη μορφή του ναρκωτικού που μπορεί να καπνίζεται). Η κοκαΐνη παράγεται από το φυτό κόκα, που καλλιεργείται στη Νότια Αμερική. Εισάγεται στην Ευρώπη μέσω διαφόρων οδών, αλλά η διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων κοκαΐνης μέσω των θαλάσσιων λιμένων της Ευρώπης σε διατροπικά εμπορευματοκιβώτια συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην τρέχουσα υψηλή διαθεσιμότητα της εν λόγω ουσίας. Σε χώρες με μεγάλα λιμάνια εμπορευματοκιβωτίων, τα οποία εκμεταλλεύονται οι διακινητές κοκαΐνης, έχουν καταγραφεί υψηλά επίπεδα εγκληματικότητας που σχετίζεται με τα ναρκωτικά, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς του προσωπικού στις αλυσίδες εφοδιασμού, του εκφοβισμού και της βίας. Ο ανταγωνισμός στην αγορά κοκαΐνης, τόσο σε επίπεδο χονδρικής όσο και λιανικής, αποτελεί σημαντικό παράγοντα εγκληματικότητας που σχετίζεται με τα ναρκωτικά, συμπεριλαμβανομένης της βίας που συνδέεται με συμμορίες και των ανθρωποκτονιών σε ορισμένες χώρες. Ταυτόχρονα, η χρήση κοκαΐνης, και ιδίως η χρήση κρακ, φαίνεται να είναι όλο και συχνότερη, ιδίως σε ορισμένες περιθωριοποιημένες κοινότητες. Συνολικά, η αυξανόμενη διαθεσιμότητα και χρήση κοκαΐνης στην Ευρώπη συνεπάγεται μεγαλύτερο κόστος για την κοινωνία, τόσο λόγω των επιπτώσεων στη δημόσια υγεία όσο και λόγω της εγκληματικότητας και της βίας που συνδέονται με την αγορά κοκαΐνης.

Τα δίκτυα διακίνησης χρησιμοποιούν πολλαπλές μεθόδους για να αυξήσουν την προσφορά κοκαΐνης στην Ευρώπη

Το 2023, για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, τα κράτη μέλη της ΕΕ ανέφεραν την κατάσχεση πρωτοφανούς ποσότητας κοκαΐνης, η οποία ανερχόταν σε 419 τόνους. Το Βέλγιο, η Ισπανία και οι Κάτω Χώρες παραμένουν οι χώρες που αναφέρουν τους υψηλότερους όγκους κατασχέσεων, γεγονός που αντικατοπτρίζει τη σημασία τους ως σημείων εισόδου της κοκαΐνης που διακινείται στην Ευρώπη. Έχει παρατηρηθεί αύξηση του αριθμού των κατασχέσεων μικρότερων φορτίων, η οποία πιθανόν αντικατοπτρίζει μια αλλαγή των τακτικών διακίνησης. Το 2024 η Ισπανία ανέφερε τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ποσότητα κατασχεθείσας κοκαΐνης (13 τόνοι) σε μία μόνο αποστολή, η οποία ήταν κρυμμένη σε μπανάνες με προέλευση το λιμάνι του Guayaquil στον Ισημερινό. Τα τελευταία χρόνια, κάποιες άλλες χώρες φαίνεται επίσης να αποκτούν μεγαλύτερη σημασία ως σημεία εισόδου κοκαΐνης στην Ευρώπη. Σε αυτές περιλαμβάνεται η Πορτογαλία, η οποία έχει κατασχέσει αυξανόμενες ποσότητες από το 2021, αναφέροντας σχεδόν 22 τόνους κοκαΐνης το 2023. Η Γερμανία κατάσχεσε 43 τόνους κοκαΐνης το 2023, καθώς το έτος αυτό κατασχέθηκαν στο λιμάνι του Αμβούργου μεγάλα φορτία συνολικής ποσότητας 25 τόνων, ποσότητα διπλάσια από εκείνη που αναφέρθηκε το 2022 (Γράφημα 3.1).

Σημείωση: Κατάσχεση από την αστυνομία δίωξης του εγκλήματος του κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης.

Η διακίνηση παράνομων ουσιών έχει ιδιαίτερα δυναμικό χαρακτήρα και προσαρμόζεται γρήγορα στις γεωπολιτικές εξελίξεις, τις περιφερειακές συγκρούσεις και τις αλλαγές στις εμπορικές οδούς. Στο πλαίσιο αυτό, οι εξελίξεις στην Κολομβία, τη Βραζιλία και τον Ισημερινό εικάζεται ότι συνέβαλαν στην αύξηση των ποσοτήτων κοκαΐνης που διακινούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος (βλ. Έκθεση για την ευρωπαϊκή αγορά ναρκωτικών: Κοκαΐνη για μια διεξοδική ανάλυση). Η καλλιέργεια και η παραγωγή κοκαΐνης αυξήθηκαν στην Κολομβία το 2023, λόγω διαφόρων ζητημάτων ασφάλειας και οικονομικών ζητημάτων. Εκτός από τη χρήση εμπορευματοκιβωτίων, χρησιμοποιείται μια σειρά από άλλες μεθόδους, συχνά συνδυαστικά, για να αποφευχθεί ο εντοπισμός της ουσίας (βλ. Γράφημα 3.2). Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο του 2023, η Ιρλανδία κατάσχεσε 2,25 τόνους κοκαΐνης από φορτηγό πλοίο στα ανοικτά των νότιων ακτών της.

Καθώς τα μέτρα απαγόρευσης έχουν κλιμακωθεί σε σημαντικά γνωστά σημεία εισόδου της εν λόγω ουσίας, οι διακινητές κοκαΐνης στοχεύουν επίσης μικρότερους λιμένες σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ και σε γειτονικές χώρες, τα οποία μπορεί να είναι πιο ευάλωτα σε δραστηριότητες διακίνησης ναρκωτικών. Για παράδειγμα, σε μία από τις μεγαλύτερες κατασχέσεις ναρκωτικών ουσιών στη Σουηδία, κατασχέθηκαν περίπου 1,4 τόνοι κοκαΐνης στο μικρό λιμάνι του Nynäshamn, νοτίως της Στοκχόλμης, τον Απρίλιο του 2024.

Κατά γενική παραδοχή, η παράνομη επεξεργασία προϊόντων κοκαΐνης λαμβάνει χώρα σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς κάθε χρόνο αναφέρεται η εξάρθρωση πολλών εργαστηρίων κοκαΐνης. Η επεξεργασία κοκαΐνης στην Ευρώπη περιλαμβάνει συνήθως τη δευτερογενή εκχύλιση κοκαΐνης που έχει ενσωματωθεί σε άλλα υλικά (π.χ. χημικά συγκαλυμμένη σε πλαστικά), δημιουργώντας δυσκολίες για την ανίχνευσή της σε εμπορικά φορτία. Η βάση και ο πολτός κοκαΐνης διακινούνται σε μεγάλες ποσότητες στην Ευρώπη για να μεταποιηθούν σε υδροχλωρική κοκαΐνη. Κάθε χρόνο εντοπίζονται ορισμένες σχετικά μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις στις οποίες πραγματοποιείται επεξεργασία κοκαΐνης. Για παράδειγμα, εξαρθρώθηκαν έξι εργαστήρια επεξεργασίας κοκαΐνης στην Πορτογαλία μεταξύ 2023 και 2024, με αποτέλεσμα την κατάσχεση πάστας βάσης κοκαΐνης και υδροχλωρικής κοκαΐνης.

Οι επιπτώσεις της κοκαΐνης στη δημόσια υγεία είναι πιο εμφανείς

Για διάφορους πρακτικούς και μεθοδολογικούς λόγους, η παρακολούθηση των προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με την κοκαΐνη μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η υψηλή διαθεσιμότητα της εν λόγω ουσίας έχει ολοένα και μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο στη δημόσια υγεία στην Ευρώπη. Η κοκαΐνη είναι η δεύτερη πιο συχνά αναφερόμενη παράνομη ουσία από τους χρήστες που απευθύνονται για πρώτη φορά σε εξειδικευμένες υπηρεσίες θεραπείας από ναρκωτικές ουσίες, ενώ πλέον είναι η συχνότερα αναφερόμενη ουσία στις διακομιδές για οξεία τοξίκωση στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων. Οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες ελέγχου ναρκωτικών, αν και δεν είναι αντιπροσωπευτικές σε εθνικό επίπεδο, ανέφεραν ότι η κοκαΐνη ήταν η δεύτερη πιο κοινή ουσία που ανέλυσαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024. Τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2023 δείχνουν ότι η κοκαΐνη ευθύνεται για το ένα τέταρτο περίπου των θανάτων από υπερβολική δόση. Δεδομένου ότι η χρήση της κοκαΐνης μπορεί να επιδεινώσει τα υποκείμενα καρδιαγγειακά προβλήματα, η συνολική συμβολή της στη θνησιμότητα στην Ευρώπη είναι πιθανό να υποτιμάται.

Επίσης, τα κατάλοιπα κοκαΐνης στα αστικά λύματα αυξήθηκαν σε περισσότερες από τις μισές πόλεις που διαθέτουν στοιχεία για το 2023 και το 2024. Αυτό, σε συνδυασμό με άλλες πληροφορίες, υποδηλώνει ότι, καθώς η κοκαΐνη γίνεται ολοένα και περισσότερο διαθέσιμη στην Ευρώπη, το ίδιο ισχύει και για τη γεωγραφική και κοινωνική κατανομή της. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η χρήση κοκαΐνης σε πιο περιθωριοποιημένες ομάδες σε ορισμένες χώρες. Τόσο το κάπνισμα όσο και η ενέσιμη χρήση κοκαΐνης συνδέονται με σοβαρότερα προβλήματα υγείας και, ως εκ τούτου, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι υπάρχουν αναφορές από αυξανόμενο αριθμό χωρών τόσο για την ενέσιμη χρήση κοκαΐνης όσο και για τη χρήση κοκαΐνης σε μορφή κρακ. Τα διεγερτικά όπως η κοκαΐνη συνδέονται με μεγαλύτερη συχνότητα ενέσιμης χρήσης και έχουν συσχετιστεί με τοπικές επιδημικές εξάρσεις του ιού HIV στα άτομα που κάνουν ενέσιμη χρήση ναρκωτικών σε 7 ευρωπαϊκές πόλεις την τελευταία δεκαετία (βλ. Ενέσιμη χρήση ναρκωτικών – η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη).

Η χρήση κοκαΐνης συνδέεται με διάφορες αρνητικές συνέπειες για την υγεία, όπως μεταξύ άλλων διέγερση, ψύχωση, ταχυκαρδία, υπέρταση, αρρυθμία, θωρακικό άλγος και εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι περισσότερες από τις χρόνιες βλάβες που συνδέονται με τη χρήση κοκαΐνης προκαλούνται από εντατική, υψηλής δόσης ή μακροχρόνια χρήση, η οποία, πέραν της εξάρτησης, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, καρδιομυοπάθειας και εγκεφαλικού επεισοδίου. Η κοκαΐνη και τα συνθετικά διεγερτικά μπορούν επίσης να προκαλέσουν ή να επισπεύσουν ψυχωτικές καταστάσεις, όπως ψύχωση που προκαλείται από διεγερτικά. Η διαχείριση της ψυχιατρικής συννοσηρότητας μεταξύ των ατόμων που κάνουν προβληματική χρήση ουσιών εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση, καθώς συχνά απουσιάζουν ολοκληρωμένα μέτρα θεραπείας και υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Η τακτική και προβληματική χρήση κοκαΐνης συνδέεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας από αυτοκτονία, ατύχημα, ανθρωποκτονία και AIDS. Η χρήση κοκαΐνης σε συνδυασμό με αλκοόλ είναι συχνή, και η παρουσία των δύο ουσιών στον οργανισμό συνδέεται με μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία.

Η θεραπεία ατόμων με προβλήματα που συνδέονται με τη χρήση κοκαΐνης αποτελεί πρόκληση, είτε πρόκειται για άτομα που είναι καλύτερα ενταγμένα στην κοινωνία και κάνουν περιστασιακή χρήση κοκαΐνης σε σκόνη, είτε για πιο περιθωριοποιημένες ομάδες που κάνουν ενέσιμη χρήση του ναρκωτικού ή το καπνίζουν (κρακ). Οι περισσότερες από τις χρόνιες βλάβες που συνδέονται με τη χρήση διεγερτικών, όπως η κοκαΐνη, συνδέονται με εντατική, υψηλής δόσης ή μακροχρόνια χρήση. Τα οξέα προβλήματα μπορούν επίσης να επηρεάσουν άτομα που κάνουν πειραματική χρήση διεγερτικών, αλλά είναι πιθανό να είναι λιγότερο συχνά όταν η χρήση διεγερτικών είναι σπάνια και σε χαμηλή δόση.

Αν και οι γνώσεις μας για το τι συνιστά αποτελεσματική θεραπεία των προβλημάτων που προκαλούνται από διεγερτικές ουσίες αυξάνεται, παραμένουν σχετικά περιορισμένες. Τα τρέχοντα διαθέσιμα στοιχεία είναι ενδεικτικά της χρήσης ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας και της συντελεστικής ενίσχυσης. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να στηρίζουν σθεναρά οποιαδήποτε φαρμακολογική θεραπεία, παρότι ορισμένες δυνητικά χρήσιμες νέες φαρμακοθεραπείες βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων κοκαΐνης σε πιο περιθωριοποιημένες ομάδες μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς οι χρήστες μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα και με διάφορες άλλες ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των οπιοειδών ή του αλκοόλ, τα οποία επιτείνονται ενδεχομένως από την κοινωνικοοικονομική στέρηση, συμπεριλαμβανομένης της μη σταθερής κατοικίας. Όσον αφορά την ενέσιμη χρήση κοκαΐνης και το κάπνισμα κρακ, τα υφιστάμενα μέτρα για τη μείωση της βλάβης, τα οποία είναι σε μεγάλο βαθμό εκείνα που αναπτύχθηκαν αρχικά για προβλήματα με οπιοειδή, ενδέχεται να είναι κατάλληλα για τη μείωση των βλαβών που σχετίζονται με συγκεκριμένες οδούς χορήγησης. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω ενέργειες για την ανάπτυξη πιο ολοκληρωμένων παρεμβάσεων και περισσότερες επενδύσεις προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι υπηρεσίες ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ανάγκες που παρατηρούνται στον εν λόγω τομέα σε ορισμένες χώρες.

Βασικά στοιχεία και τάσεις

Επικράτηση και πρότυπα χρήσης κοκαΐνης

• Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με βάση τις έρευνες, σχεδόν 2,7 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15 έως 34 ετών (2,7% της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας) έκαναν χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο (βλ. Γράφημα 3.3). Από τις 15 ευρωπαϊκές χώρες που διεξήγαγαν έρευνες από το 2022 και αναφέρουν διαστήματα εμπιστοσύνης, 6 χώρες ανέφεραν υψηλότερες εκτιμήσεις σε σχέση με την προηγούμενη συγκριτική έρευνά τους και 8 διατήρησαν τις εκτιμήσεις τους αμετάβλητες.

• Στην έρευνα ESPAD στον μαθητικό πληθυσμό για το 2024, η κοκαΐνη βαθμολογήθηκε ως εύκολα προσβάσιμη από το 13 % περίπου των μαθητών της ESPAD ηλικίας 15-16 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά μέσο όρο, το 2% των μαθητών ανέφεραν ότι έχουν κάνει χρήση κοκαΐνης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ λιγότερο από 1% ανέφεραν ότι έκαναν χρήση κοκαΐνης για πρώτη φορά σε ηλικία 13 ετών ή και σε μικρότερη ηλικία.
• Τα κατάλοιπα κοκαΐνης στα αστικά λύματα αυξήθηκαν σε 39 από τις 72 πόλεις για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία τόσο για το 2024 όσο και για το 2023, ενώ 17 πόλεις δεν ανέφεραν καμία αλλαγή και 16 πόλεις ανέφεραν μείωση (βλ. Γράφημα 3.4).

• Στην ευρωπαϊκή διαδικτυακή έρευνα για τα ναρκωτικά του 2024, μια μη αντιπροσωπευτική έρευνα σε άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών, το 29 % των ερωτηθέντων που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στη Νορβηγία ανέφεραν ότι έκαναν χρήση κοκαΐνης σε σκόνη, κρακ, ή και των δύο τους τελευταίους 12 μήνες. Η χρήση πολλαπλών ουσιών ήταν ο κανόνας για τους χρήστες κοκαΐνης σε σκόνη, καθώς μόλις το 4 % δήλωσε ότι δεν την χρησιμοποίησε μαζί με καμία άλλη ουσία, συμπεριλαμβανομένου του καπνού και του αλκοόλ, κατά το τελευταίο επεισόδιο χρήσης. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό χρήσης πολλαπλών ουσιών που αναφέρθηκε μεταξύ όλων των ναρκωτικών. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι καταναλώνουν κοκαΐνη σε σκόνη κυρίως σε κλαμπ ή μπαρ (68 %), σε μουσικά φεστιβάλ ή πάρτι (62 %) ή στο σπίτι (64 %). Όσον αφορά τη χρήση κρακ, το συχνότερα αναφερόμενο περιβάλλον ήταν το σπίτι (86 %).
• Κατά την ανάλυση 3 276 μεταχειρισμένων συρίγγων από το δίκτυο ESCAPE 19 πόλεων σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία το 2023 εντοπίστηκε κοκαΐνη σε περισσότερο από το 50 % των συρίγγων σε 6 από τις 19 πόλεις (Δουβλίνο, 90 %, Βαρκελώνη, 89 %, Θεσσαλονίκη, 73 %, Ρίγα, 64 %, Κολωνία, 62 %, Μαδρίτη, 56 %).

Έναρξη θεραπείας απεξάρτησης από την κοκαΐνη

• Η κοκαΐνη ήταν η δεύτερη πιο συχνή προβληματική ναρκωτική ουσία μεταξύ των ατόμων που ξεκίνησαν για πρώτη φορά στη ζωή τους εξειδικευμένη θεραπεία για ναρκωτικά το 2023, και αναφέρθηκε από περίπου 35 000 χρήστες ή το 24 % του συνόλου των ατόμων που ξεκίνησαν θεραπεία για πρώτη φορά (βλ. Γράφημα 3.5).
• Ο αριθμός των χρηστών που ξεκίνησαν για πρώτη φορά θεραπεία απεξάρτησης από την κοκαΐνη αυξήθηκε κατά 31 % μεταξύ 2018 και 2023.
• Με βάση τα πιο πρόσφατα ευρωπαϊκά στοιχεία, γενικά μεσολαβούν 13 χρόνια από την έναρξη της χρήσης κοκαΐνης, κατά μέσο όρο σε ηλικία 22 ετών, και την έναρξη θεραπείας για προβληματική χρήση κοκαΐνης για πρώτη φορά, κατά μέσο όρο σε ηλικία 35 ετών. Στους χρήστες κοκαΐνης σε σκόνη το διάστημα που μεσολαβεί είναι 14 έτη (Γράφημα 3.5).
• Πάνω από το 80 % των χρηστών που ξεκίνησαν θεραπεία για πρώτη φορά και ανέφεραν την κοκαΐνη ως το κύριο πρόβλημά τους δηλώνουν ότι η σκόνη κοκαΐνης είναι η κύρια μορφή της ουσίας που χρησιμοποιούσαν. Το 2023 η πλειονότητα (84 %) των χρηστών ήταν άνδρες, το ένα τέταρτο ανέφερε καθημερινή χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο μήνα και τα τέσσερα πέμπτα λάμβαναν την ουσία κυρίως με εισπνοή («σνιφάρισμα»).
• Βάσει των στοιχείων από 24 χώρες που αναφέρουν ιστορικά στοιχεία, λιγότεροι από το 1,5 % των χρηστών κοκαΐνης που ξεκίνησαν θεραπεία για πρώτη φορά το 2023 ανέφεραν την ενέσιμη χρήση ως κύρια οδό χορήγησης.

Κρακ

• Μόλις 5 κράτη μέλη της ΕΕ αντιπροσώπευαν το 80 % των εκτιμώμενων 9 900 χρηστών που ξεκίνησαν θεραπεία ουσιοεξάρτησης σχετιζόμενης με το κρακ το 2023 (8 100 το 2022), εκ των οποίων οι 3 700 ξεκίνησαν θεραπεία για πρώτη φορά (Γράφημα 3.5). Επισημαίνεται ότι ο όρος «κρακ» μπορεί να μην χρησιμοποιείται με συνέπεια από όλες τις χώρες.
• Ο αριθμός των ατόμων που ξεκίνησαν για πρώτη φορά θεραπεία και δήλωσαν το κρακ ως κύρια ουσία χρήσης αυξήθηκε κατά περίπου 35 %, από 2 700 χρήστες το 2018 σε 3 700 χρήστες το 2023.
• Πάνω από το ένα πέμπτο των χρηστών κρακ που ξεκινούν θεραπεία απεξάρτησης είναι γυναίκες (22 % το 2023), το 95 % αναφέρουν ότι το κάπνισμα αποτελεί την κύρια οδό χορήγησης, και το 42 % έχουν κάνει καθημερινή χρήση της ουσίας τον τελευταίο μήνα πριν από την έναρξη της θεραπείας.
• Το 2023, οι χώροι επιτηρούμενης χρήσης ναρκωτικών σε 10 πόλεις 8 χωρών της ΕΕ ανέφεραν χρήση κοκαΐνης σε μορφή κρακ από τους χρήστες, είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με ηρωίνη. Περισσότερα από τα τρία τέταρτα (79 %) των επεισοδίων χρήσης κρακ περιλάμβαναν κάπνισμα. Ενέσιμη χρήση μόνο κρακ έγινε στο 21 % των επεισοδίων χρήσης, και σε συνδυασμό με ηρωίνη στο 47 % των επεισοδίων. Οι χώροι επιτηρούμενης χρήσης ναρκωτικών μπορεί να διαφέρουν ως προς το εάν επιτρέπουν την ενέσιμη χρήση των παράνομων ουσιών, το κάπνισμα ή και τα δύο.

Βλάβες που σχετίζονται με τη χρήση κοκαΐνης

• Η κοκαΐνη ήταν η πιο διαδεδομένη ουσία που αναφέρθηκε από τα νοσοκομεία του δικτύου Euro-DEN Plus το 2023, καθώς ανιχνεύθηκε σε ποσοστό 25 % (1 695) των περιστατικών οξείας τοξικότητας συνδεόμενης με χρήση ναρκωτικών. Περίπου τα μισά καταγεγραμμένα περιστατικά συνδέονταν με ταυτόχρονη πρόσληψη αλκοολούχου ποτού.
• Τα περισσότερα από τα νοσοκομεία του δικτύου Euro-DEN Plus δέχθηκαν περισσότερα περιστατικά που αφορούσαν κοκαΐνη το 2023 σε σύγκριση με το 2022 (Γράφημα 3.6).

• Από τις 20 ευρωπαϊκές χώρες που παρείχαν στοιχεία και για τα δύο έτη, η κοκαΐνη ενοχοποιείται για περίπου το ένα τέταρτο (1 051 ή 26 %) των θανάτων που οφείλονταν στα ναρκωτικά το 2023 (956 ή 27 % το 2022).
• Στην Ισπανία, η κοκαΐνη ενοχοποιείται για το 60 % (621 από 1 037) των θανάτων που οφείλονται στα ναρκωτικά και που αναφέρθηκαν το 2022. Η χρήση πολλαπλών ουσιών ήταν συχνή στα περιστατικά θανάτων που οφείλονταν στην κοκαΐνη, καθώς είχαν επίσης καταναλωθεί οπιοειδή στις περισσότερες περιπτώσεις, αλκοόλ σε περισσότερες από το ένα τρίτο (38 %) και βενζοδιαζεπίνες σε περισσότερες από τις μισές (56 %) (Γράφημα 3.7).

• Το γαλλικό δίκτυο τμημάτων επειγόντων περιστατικών Oscour ανέφερε αύξηση κατά 17 % των περιστατικών που σχετίζονταν με την κοκαΐνη το 2023, από 21,2/100 000 επισκέψεις το 2022 σε 28,8 ανά 100 000 επισκέψεις το 2023.

Στοιχεία για την αγορά κοκαΐνης

• Το 2023 τα κράτη μέλη της ΕΕ ανέφεραν 95 000 κατασχέσεις κοκαΐνης, οι οποίες ανήλθαν σε 419 τόνους (έναντι 323 τόνων το 2022), ποσότητα ρεκόρ για έβδομο συνεχές έτος. Το Βέλγιο (123 τόνοι), οι Κάτω Χώρες (59 τόνοι, ελλιπή στοιχεία) και η Ισπανία (118 τόνοι) αντιπροσώπευαν το 72 % της συνολικής κατασχεθείσας ποσότητας (Γράφημα 3.8). Από τις άλλες χώρες που ανέφεραν κατασχέσεις κοκαΐνης, η Γερμανία (43 τόνοι), η Γαλλία (23 τόνοι), η Πορτογαλία (22 τόνοι), η Ιρλανδία (3,2 τόνοι, ελλιπή στοιχεία), η Νορβηγία (2,3 τόνοι), η Σουηδία (1,5 τόνοι) και η Λιθουανία (1,4 τόνοι) κατάσχεσαν ποσότητες ρεκόρ το 2023.
• Το 2023 η μέση καθαρότητα της κοκαΐνης σε επίπεδο λιανικής πώλησης ανά την Ευρώπη κυμάνθηκε από 17 % έως 96 %, ενώ οι μισές χώρες που υπέβαλαν εκθέσεις ανέφεραν μέση καθαρότητα μεταξύ 66 % και 81 %. Ενώ η τιμή της κοκαΐνης σε επίπεδο λιανικής πώλησης παρέμεινε σχετικά σταθερή την τελευταία δεκαετία, η καθαρότητα της κοκαΐνης ακολουθεί ανοδική τάση και το 2023 ανήλθε σε επίπεδο 34 % υψηλότερο από το έτος αναφοράς 2013 (Γράφημα 3.8).

• Το 2023 τα κράτη μέλη της ΕΕ ανέφεραν την εξάρθρωση τουλάχιστον 34 εγκαταστάσεων που σχετίζονταν με την παραγωγή κοκαΐνης (39 το 2022), αριθμός που αποτελεί ενδεικτική εκτίμηση. Σημαντικά υψηλότερη ποσότητα της βασικής χημικής ουσίας υπερμαγγανικό κάλιο κατασχέθηκε το 2023 (2 082 κιλά) σε σύγκριση με το 2022 (173 κιλά).
• Το 2023 η κοκαΐνη αναφέρθηκε σε 97 000 αδικήματα που σχετίζονται με χρήση ή κατοχή ναρκωτικών, ήτοι περίπου στο 9 % του συνόλου των αδικημάτων που σχετίζονται με ναρκωτικά, συνεχίζοντας την ανοδική τάση που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα 7 χρόνια. Μετά την κάνναβη, η κοκαΐνη ήταν το δεύτερο συχνότερα αναφερόμενο ναρκωτικό σε αδικήματα που σχετίζονται με τη χρήση ή την κατοχή.
• Μεταξύ 11 υπηρεσιών ανάλυσης ναρκωτικών σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ, η κοκαΐνη αναδείχθηκε ως η συχνότερα ανιχνευθείσα ουσία από 3 υπηρεσίες κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, όπως και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Κατά την ίδια περίοδο, η καθαρότητα των δειγμάτων κοκαΐνης που αναλύθηκαν από 7 υπηρεσίες ελέγχου ναρκωτικών σε 6 κράτη μέλη της ΕΕ παρέμεινε υψηλή. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, πάνω από το 55 % των δειγμάτων που εξετάστηκαν παρουσίασαν καθαρότητα 80 % και άνω. Το πρώτο εξάμηνο του 2024 αυτό το ισοδύναμο ποσοστό ήταν 46 %.

Λεπτομερείς πληροφορίες για την κοκαΐνη μπορείτε να βρείτε στην κοινή έκθεση του EUDA και της Ευρωπόλ Αγορά ναρκωτικών της ΕΕ: Κοκαΐνη, και στην έκθεση του EUDA με τίτλο Διεγερτικά: υγειονομικές και κοινωνικές παρεμβάσεις.
 

Πρωτογενή δεδομένα

Το πλήρες σύνολο των πρωτογενών δεδομένων για την Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2025, συμπεριλαμβανομένων των μεταδεδομένων και των μεθοδολογικών σημειώσεων, διατίθεται στον κατάλογο δεδομένων μας.

Ένα υποσύνολο αυτών των δεδομένων, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία ενημερωτικών γραφημάτων, διαγραμμάτων και παρόμοιων στοιχείων σε αυτήν τη σελίδα, παρατίθεται στη συνέχεια.

Πίνακες δεδομένων σχετικά με την επικράτηση της χρήσης ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένων των ερευνών στον γενικό πληθυσμό και της ανάλυσης λυμάτων (όλες οι ουσίες)

Άλλοι πίνακες δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών πινάκων για την κοκαΐνη